Sanskrit Kurs Lektion 30: Unterschied zwischen den Versionen

Aus Yogawiki
Zeile 64: Zeile 64:
:'''candreṇa''' : durch den Mond(kanal, das linke Nasenloch, [[Chandra]], Instr. Sg. m.)
:'''candreṇa''' : durch den Mond(kanal, das linke Nasenloch, [[Chandra]], Instr. Sg. m.)
:'''pūrayet''' : soll einatmen ([[pri|pṝ]], Verb)
:'''pūrayet''' : soll einatmen ([[pri|pṝ]], Verb)
:'''dhārayitvā''' : nachdem er (den Atem) angehalten hat ([[dhṛ]])
:'''dhārayitvā''' : nachdem er (den Atem) angehalten hat ([[dhri|dhṛ]], Absolutivum)
:'''yathā-śakti''' : nach Vermögen (Wwie es in seiner Macht steht", [[Yathashakti]])
:'''yathā-śakti''' : nach Vermögen (Wwie es in seiner Macht steht", [[Yathashakti]])
:'''bhūyaḥ''' : wieder ([[Bhuyas]], [[Sanskrit Adverb|Adverb]])
:'''bhūyaḥ''' : wieder ([[Bhuyas]], [[Sanskrit Adverb|Adverb]])
Zeile 73: Zeile 73:
*Übersetzung:
*Übersetzung:


:Der [[Yogi]], der den Lotussitz ([[Padmasana]]) eingenommen hat, soll den Atem ([[Prana]]) durch den Mondkanal (das linke Nasenloch bzw. [[Chandra]]) einatmen ('''pūrayet''').
:Der [[Yogi]], der den Lotussitz ([[Padmasana]]) eingenommen hat, soll den Atem ([[Prana]]) durch den Mondkanal (das linke Nasenloch bzw. [[Chandra]]) einatmen.
:Nachdem er (den Atem) nach Vermögen angehalten hat, soll er durch den Sonnenkanal (das rechte Nasenloch bzw. [[Surya]]) wieder ausatmen ('''recayet''').
:Nachdem er (den Atem) nach Vermögen angehalten hat, soll er durch den Sonnenkanal (das rechte Nasenloch bzw. [[Surya]]) wieder ausatmen.


== Weblink ==
== Weblink ==

Version vom 17. August 2015, 18:20 Uhr

Dieser Sanskrit Kurs führt anhand einfacher Beispielsätze und -verse in die Grammatik des Sanskrit ein. Einen ausführlichen Überblick über das Sanskrit findest Du im Artikel Sanskrit. Hinweise zur indischen Schrift, der wissenschaftlichen Umschrift (Transliteration) sowie der korrekten Aussprache gibt der Artikel Devanagari. Stichwörter, nach denen Du in der Yoga Vidya Wiki suchen kannst, sind in vereinfachter Schreibweise (Transkription) wiedergegeben.

Das Kompositum (3)

In den Lektionen 28 und 29 haben wir das Kompositum (Samasa) näher betrachtet. Dabei stellten wir fest, dass im Sanskrit ein Kompositum innerhalb eines Satzes (Vakya) als Substantiv, Adjektiv oder Adverb verwendet werden kann. Ein besonderer Bildungstyp des adjektivisch verwendeten Kompositums (Bahuvrihi) ist die Verbindung von Partizip Präteritum Passiv (PPP) und Substantiv.


  • jitendriya aus jita "besiegt, bezwungen" (Jita) + indriya "Sinnesorgan" (Indriya): der seine Sinne bezwungen hat (Jitendriya)
  • mitāśana aus mita "gemessen, gemäßigt" (Mita) + aśana "Essen, Speise" (Ashana): dessen Essen gemäßigt ist, der mäßig isst (Mitashana)
  • kṛtaśrama aus kṛta "gemacht, unternommen" (Krita) + śrama "Anstrengung, Bemühung" (Shrama): der sich Mühen unterzogen hat, der sich bemüht hat (Kritashrama)
  • muktakara aus mukta "befreit, geöffnet" (Mukta) + kara "Hand" (Kara): eine offene Hand habend, freigebig (Muktakara)
  • labdhavara aus labdha "erlangt" (Labdha) + vara "Wunsch" (Vara): der seinen Wunsch erlangt hat (Labdhavara)

Bei all diesen Komposita ist das Vorderglied ein Adjektiv bzw. PPP, das eine Handlung ausdrückt, die in irgendeiner Beziehung zum Hinterglied (Substantiv) des Kompositums steht.


Grammatische Übereinstimmung: Kongruenz

Ein als Adjektiv (Visheshana) fungierendes Kompositum (Bahuvrihi) nimmt Fall (Kasus), Zahl (Numerus) und Geschlecht (Genus) des Substantivs an, auf das es sich bezieht:

  • jitendriyaḥ puruṣaḥ "ein Mann (Purusha, Nom. Sg. m.), der seine Sinne bezwungen hat (Jitendriya, Nom. Sg. m.)"
  • jitendriyā strī "eine Frau (Stri, Nom. Sg. f.), die ihre Sinne bezwungen hat (Jitendriya, Nom. Sg. f.)"
  • mitāśano yogī "ein Yogi (Nom. Sg. m.), der mäßig isst (Mitashana, Nom. Sg. m.)"
  • mitāśanā yoginī "eine Yogini (Nom. Sg. f.), die mäßig isst (Mitashana, Nom. Sg. f.)"


Beispielvers aus der Hatha Yoga Pradipika

Hier folgt ein Vers aus dem zweiten Kapitel (Upadesha) der Hatha Yoga Pradipika, das der Praxis des Pranayama gewidmet ist. Der 7. Vers beschreibt die erste Phase der Reinigungsatmung (Nadi Shodhana), die auch als Wechselatmung bzw. Anuloma Viloma bekannt ist.


बद्धपद्मासनो योगी प्राणं चन्द्रेण पूरयेत् |
धारयित्वा यथाशक्ति भूयः सूर्येण रेचयेत् || २.७ ||


  • wissenschaftliche Transliteration:
baddha-padmāsano yogī prāṇaṃ candreṇa pūrayet |
dhārayitvā yathā-śakti bhūyaḥ sūryeṇa recayet || 2.7 ||


  • vereinfachte Transkription:
baddha-padmasano yogi pranam candrena purayet |
dharayitva yatha-shakti bhuyah suryena recayet || 2.7 ||


  • Wort-für-Wort-Übersetzung:
baddha-padmāsanaḥ : der den Lotussitz ([[Padmasana) eingenommen ("gebunden") hat (Baddha, Partizip Präteritum Passiv der Wurzel badh/bandh, Nom. Sg. m.)
yogī : der Yogi (Nom. Sg. m.)
prāṇaṁ : den Atem, die Lebensenergie (Prana, Akk. Sg. m.)
candreṇa : durch den Mond(kanal, das linke Nasenloch, Chandra, Instr. Sg. m.)
pūrayet : soll einatmen (pṝ, Verb)
dhārayitvā : nachdem er (den Atem) angehalten hat (dhṛ, Absolutivum)
yathā-śakti : nach Vermögen (Wwie es in seiner Macht steht", Yathashakti)
bhūyaḥ : wieder (Bhuyas, Adverb)
sūryeṇa : durch den Sonne(nkanal, das rechte Nasenloch, Surya, Instr. Sg. m.)
recayet : soll ausatmen (ric, Verb) ||7||


  • Übersetzung:
Der Yogi, der den Lotussitz (Padmasana) eingenommen hat, soll den Atem (Prana) durch den Mondkanal (das linke Nasenloch bzw. Chandra) einatmen.
Nachdem er (den Atem) nach Vermögen angehalten hat, soll er durch den Sonnenkanal (das rechte Nasenloch bzw. Surya) wieder ausatmen.

Weblink

Hatha Yoga Pradipika 2.7


Siehe auch