Manisha Panchakam

jāgratsvapnasuṣuptiṣu sphuṭatarā yā saṃvidujjṛmbhate

yā brahmādipipīlikāntatanuṣu protā jagatsākṣiṇī |

saivāhaṃ na ca dṛśyavastviti dṛḍhaprajñāpi yasyāsti ce-

ccāṇḍālo'stu sa tu dvijo'stu gururityeṣā manīṣā mama || 1||

brahmaivāhamidaṃ jagacca sakalaṃ cinmātravistāritaṃ

sarvaṃ caitadavidyayā triguṇayā'śeṣaṃ mayā kalpitam |

itthaṃ yasya dṛḍhā matiḥ sukhatare nitye pare nirmale

cāṇḍālo'stu sa tu dvijo'stu gururityeṣā manīṣā mama || 2||

śaśvannaśvarameva viśvamakhilaṃ niścitya vācā guro-

rnityaṃ brahma nirantaraṃ vimṛśatā nirvyājaśāntātmanā |

bhūtaṃ bhāvi ca duṣkṛtaṃ pradahatā saṃvinmaye pāvake

prārabdhāya samarpitaṃ svavapurityeṣā manīṣā mama || 3||

yā tiryaṅnaradevatābhirahamityantaḥ sphuṭā gṛhyate

yadbhāsā hṛdayākṣadehaviṣayā bhānti svato'cetanāḥ |

tāṃ bhāsyaiḥ pihitārkamaṇḍalanibhāṃ sphūrtiṃ sadā bhāvaya-

nyogī nirvṛtamānaso hi gururityeṣā manīṣā mama || 4||

yatsaukhyāmbudhileśaleśata ime śakrādayo nirvṛtā

yaccitte nitarāṃ praśāntakalane labdhvā munirnirvṛtaḥ |

yasminnityasukhāmbudhau galitadhīrbrahmaiva na brahmavid

yaḥ kaścitsa surendravanditapado nūnaṃ manīṣā mama || 5||

dāsaste'haṃ dehadṛṣṭyā'smi śaṃbho

jātasteṃ'śo jīvadṛṣṭyā tridṛṣṭe |

sarvasyātmannātmadṛṣṭyā tvameve-

tyevaṃ me dhīrniścitā sarvaśāstraiḥ ||

|| iti śrīmacchaṅkarabhagavataḥ kṛtau manīṣāpañcakaṃ sampūrṇam ||

जाग्रत्स्वप्नसुषुप्तिषु स्फुटतरा या संविदुज्जृम्भते

या ब्रह्मादिपिपीलिकान्ततनुषु प्रोता जगत्साक्षिणी ।

सैवाहं न च दृश्यवस्त्विति दृढप्रज्ञापि यस्यास्ति चे-

च्चाण्डालोऽस्तु स तु द्विजोऽस्तु गुरुरित्येषा मनीषा मम ॥ १॥

ब्रह्मैवाहमिदं जगच्च सकलं चिन्मात्रविस्तारितं

सर्वं चैतदविद्यया त्रिगुणयाऽशेषं मया कल्पितम् ।

इत्थं यस्य दृढा मतिः सुखतरे नित्ये परे निर्मले

चाण्डालोऽस्तु स तु द्विजोऽस्तु गुरुरित्येषा मनीषा मम ॥ २॥

शश्वन्नश्वरमेव विश्वमखिलं निश्चित्य वाचा गुरो-

र्नित्यं ब्रह्म निरन्तरं विमृशता निर्व्याजशान्तात्मना ।

भूतं भावि च दुष्कृतं प्रदहता संविन्मये पावके

प्रारब्धाय समर्पितं स्ववपुरित्येषा मनीषा मम ॥ ३॥

या तिर्यङ्नरदेवताभिरहमित्यन्तः स्फुटा गृह्यते

यद्भासा हृदयाक्षदेहविषया भान्ति स्वतोऽचेतनाः ।

तां भास्यैः पिहितार्कमण्डलनिभां स्फूर्तिं सदा भावय-

न्योगी निर्वृतमानसो हि गुरुरित्येषा मनीषा मम ॥ ४॥

यत्सौख्याम्बुधिलेशलेशत इमे शक्रादयो निर्वृता

यच्चित्ते नितरां प्रशान्तकलने लब्ध्वा मुनिर्निर्वृतः ।

यस्मिन्नित्यसुखाम्बुधौ गलितधीर्ब्रह्मैव न ब्रह्मविद्

यः कश्चित्स सुरेन्द्रवन्दितपदो नूनं मनीषा मम ॥ ५॥

दासस्तेऽहं देहदृष्ट्याऽस्मि शंभो

जातस्तेंऽशो जीवदृष्ट्या त्रिदृष्टे ।

सर्वस्याऽऽत्मन्नात्मदृष्ट्या त्वमेवे-

त्येवं मे धीर्निश्चिता सर्वशास्त्रैः ॥

॥ इति श्रीमच्छङ्करभगवतः कृतौ मनीषापञ्चकं सम्पूर्णम् ॥