Devi Mahatmyam Sanskrit Text Durga Saptashati
Aus Yogawiki
Erstes Kapitel Devi Mahatmyam Devanagari - prathamo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - prathamo'dhyāyaḥ॥
- medhā ṛṣi kā rājā suratha aura samādhi ko bhagavatī kī mahimā batāte hue madhu-kaiṭabha-vadha kā prasaṃga sunānā
- ॥viniyogaḥ॥
- oṃ prathamacaritrasya brahmā ṛṣiḥ, mahākālī devatā, gāyatrī chandaḥ,
- nandā śaktiḥ, raktadantikā bījam, agnistattvam,
- ṛgvedaḥ svarūpam, śrīmahākālīprītyarthe prathamacaritrajape viniyogaḥ।
- ॥dhyānam॥
- oṃ khaḍgaṃ cakragadeṣucāpaparighāñchūlaṃ bhuśuṇḍīṃ śiraḥ
- śaṅkhaṃ saṃdadhatīṃ karaistrinayanāṃ sarvāṅgabhūṣāvṛtām।
- nīlāśmadyutimāsyapādadaśakāṃ seve mahākālikāṃ
- yāmastautsvapite harau kamalajo hantuṃ madhuṃ kaiṭabham॥1॥
- oṃ namaścaṇḍikāyai*
- "oṃ aiṃ" mārkaṇḍeya uvāca॥1॥
- sāvarṇiḥ sūryatanayo yo manuḥ kathyate'ṣṭamaḥ।
- niśāmaya tadutpattiṃ vistarād gadato mama॥2॥
- mahāmāyānubhāvena yathā manvantarādhipaḥ।
- sa babhūva mahābhāgaḥ sāvarṇistanayo raveḥ॥3॥
- svārociṣe'ntare pūrvaṃ caitravaṃśasamudbhavaḥ।
- suratho nāma rājābhūtsamaste kṣitimaṇḍale॥4॥
- tasya pālayataḥ samyak prajāḥ putrānivaurasān।
- babhūvuḥ śatravo bhūpāḥ kolāvidhvaṃsinastadā॥5॥
- tasya tairabhavad yuddhamatiprabaladaṇḍinaḥ।
- nyūnairapi sa tairyuddhe kolāvidhvaṃsibhirjitaḥ॥6॥
- tataḥ svapuramāyāto nijadeśādhipo'bhavat।
- ākrāntaḥ sa mahābhāgastaistadā prabalāribhiḥ॥7॥
- amātyairbalibhirduṣṭairdurbalasya durātmabhiḥ।
- kośo balaṃ cāpahṛtaṃ tatrāpi svapure tataḥ॥8॥
- tato mṛgayāvyājena hṛtasvāmyaḥ sa bhūpatiḥ।
- ekākī hayamāruhya jagāma gahanaṃ vanam॥9॥
- sa tatrāśramamadrākṣīd dvijavaryasya medhasaḥ।
- praśāntaśvāpadākīrṇaṃ muniśiṣyopaśobhitam॥10॥
- tasthau kaṃcitsa kālaṃ ca muninā tena satkṛtaḥ।
- itaścetaśca vicaraṃstasminmunivarāśrame॥11॥
- so'cintayattadā tatra mamatvākṛṣṭacetanaḥ*।
- matpūrvaiḥ pālitaṃ pūrvaṃ mayā hīnaṃ puraṃ hi tat॥12॥
- madbhṛtyaistairasadvṛttairdharmataḥ pālyate na vā।
- na jāne sa pradhāno me śūrahastī sadāmadaḥ॥13॥
- mama vairivaśaṃ yātaḥ kān bhogānupalapsyate।
- ye mamānugatā nityaṃ prasādadhanabhojanaiḥ॥14॥
- anuvṛttiṃ dhruvaṃ te'dya kurvantyanyamahībhṛtām।
- asamyagvyaśīlaistaiḥ kurvadbhiḥ satataṃ vyayam॥15॥
- saṃcitaḥ so'tiduḥkhena kṣayaṃ kośo gamiṣyati।
- etaccānyacca satataṃ cintayāmāsa pārthivaḥ॥16॥
- tatra viprāśramābhyāśe vaiśyamekaṃ dadarśa saḥ।
- sa pṛṣṭastena kastvaṃ bho hetuścāgamane'tra kaḥ॥17॥
- saśoka iva kasmāttvaṃ durmanā iva lakṣyase।
- ityākarṇya vacastasya bhūpateḥ praṇayoditam॥18॥
- pratyuvāca sa taṃ vaiśyaḥ praśrayāvanato nṛpam॥19॥
- vaiśya uvāca॥20॥
- samādhirnāma vaiśyo'hamutpanno dhanināṃ kule॥21॥
- putradārairnirastaśca dhanalobhādasādhubhiḥ।
- vihīnaśca dhanairdāraiḥ putrairādāya me dhanam॥22॥
- vanamabhyāgato duḥkhī nirastaścāptabandhubhiḥ।
- so'haṃ na vedmi putrāṇāṃ kuśalākuśalātmikām॥23॥
- pravṛttiṃ svajanānāṃ ca dārāṇāṃ cātra saṃsthitaḥ।
- kiṃ nu teṣāṃ gṛhe kṣemamakṣemaṃ kiṃ nu sāmpratam॥24॥
- kathaṃ te kiṃ nu sadvṛttā durvṛttāḥ kiṃ nu me sutāḥ॥25॥
- rājovāca॥26॥
- yairnirasto bhavām̐llubdhaiḥ putradārādibhirdhanaiḥ॥27॥
- teṣu kiṃ bhavataḥ snehamanubadhnāti mānasam॥28॥
- vaiśya uvāca॥29॥
- evametadyathā prāha bhavānasmadgataṃ vacaḥ॥30॥
- kiṃ karomi na badhnāti mama niṣṭhuratāṃ manaḥ।
- yaiḥ saṃtyajya pitṛsnehaṃ dhanalubdhairnirākṛtaḥ॥31॥
- patisvajanahārdaṃ ca hārdi teṣveva me manaḥ।
- kimetannābhijānāmi jānannapi mahāmate॥32॥
- yatpremapravaṇaṃ cittaṃ viguṇeṣvapi bandhuṣu।
- teṣāṃ kṛte me niḥśvāso daurmanasyaṃ ca jāyate॥33॥
- karomi kiṃ yanna manasteṣvaprītiṣu niṣṭhuram॥34॥
- mārkaṇḍeya uvāca॥35॥
- tatastau sahitau vipra taṃ muniṃ samupasthitau॥36॥
- samādhirnāma vaiśyo'sau sa ca pārthivasattamaḥ।
- kṛtvā tu tau yathānyāyaṃ yathārhaṃ tena saṃvidam॥37॥
- upaviṣṭau kathāḥ kāściccakraturvaiśyapārthivau॥38॥
- rājovāca॥39॥
- bhagavaṃstvāmahaṃ praṣṭumicchāmyekaṃ vadasva tat॥40॥
- duḥkhāya yanme manasaḥ svacittāyattatāṃ vinā।
- mamatvaṃ gatarājyasya rājyāṅgeṣvakhileṣvapi॥41॥
- jānato'pi yathājñasya kimetanmunisattama।
- ayaṃ ca nikṛtaḥ* putrairdārairbhṛtyaistathojjhitaḥ॥42॥
- svajanena ca saṃtyaktasteṣu hārdī tathāpyati।
- evameṣa tathāhaṃ ca dvāvapyatyantaduḥkhitau॥43॥
- dṛṣṭadoṣe'pi viṣaye mamatvākṛṣṭamānasau।
- tatkimetanmahābhāga* yanmoho jñāninorapi॥44॥
- mamāsya ca bhavatyeṣā vivekāndhasya mūḍhatā॥45॥
- ṛṣiruvāca॥46॥
- jñānamasti samastasya jantorviṣayagocare॥47॥
- viṣayaśca* mahābhāgayāti* caivaṃ pṛthak pṛthak।
- divāndhāḥ prāṇinaḥ kecidrātrāvandhāstathāpare॥48॥
- keciddivā tathā rātrau prāṇinastulyadṛṣṭayaḥ।
- jñānino manujāḥ satyaṃ kiṃ* tu te na hi kevalam॥49॥
- yato hi jñāninaḥ sarve paśupakṣimṛgādayaḥ।
- jñānaṃ ca tanmanuṣyāṇāṃ yatteṣāṃ mṛgapakṣiṇām॥50॥
- manuṣyāṇāṃ ca yatteṣāṃ tulyamanyattathobhayoḥ।
- jñāne'pi sati paśyaitān pataṅgāñchāvacañcuṣu॥51॥
- kaṇamokṣādṛtānmohātpīḍyamānānapi kṣudhā।
- mānuṣā manujavyāghra sābhilāṣāḥ sutān prati॥52॥
- lobhātpratyupakārāya nanvetā*n kiṃ na paśyasi।
- tathāpi mamatāvartte mohagarte nipātitāḥ॥53॥
- mahāmāyāprabhāveṇa saṃsārasthitikāriṇā*।
- tannātra vismayaḥ kāryo yoganidrā jagatpateḥ॥54॥
- mahāmāyā hareścaiṣā* tayā sammohyate jagat।
- jñānināmapi cetāṃsi devī bhagavatī hi sā॥55॥
- balādākṛṣya mohāya mahāmāyā prayacchati।
- tayā visṛjyate viśvaṃ jagadetaccarācaram॥56॥
- saiṣā prasannā varadā nṛṇāṃ bhavati muktaye।
- sā vidyā paramā mukterhetubhūtā sanātanī॥57॥
- saṃsārabandhahetuśca saiva sarveśvareśvarī॥58॥
- rājovāca॥59॥
- bhagavan kā hi sā devī mahāmāyeti yāṃ bhavān॥60॥
- bravīti kathamutpannā sā karmāsyāśca* kiṃ dvija।
- yatprabhāvā* ca sā devī yatsvarūpā yadudbhavā॥61॥
- tatsarvaṃ śrotumicchāmi tvatto brahmavidāṃ vara॥62॥
- ṛṣiruvāca॥63॥
- nityaiva sā jaganmūrtistayā sarvamidaṃ tatam॥64॥
- tathāpi tatsamutpattirbahudhā śrūyatāṃ mama।
- devānāṃ kāryasiddhyarthamāvirbhavati sā yadā॥65॥
- utpanneti tadā loke sā nityāpyabhidhīyate।
- yoganidrāṃ yadā viṣṇurjagatyekārṇavīkṛte॥66॥
- āstīrya śeṣamabhajatkalpānte bhagavān prabhuḥ।
- tadā dvāvasurau ghorau vikhyātau madhukaiṭabhau॥67॥
- viṣṇukarṇamalodbhūto hantuṃ brahmāṇamudyatau।
- sa nābhikamale viṣṇoḥ sthito brahmā prajāpatiḥ॥68॥
- dṛṣṭvā tāvasurau cograu prasuptaṃ ca janārdanam।
- tuṣṭāva yoganidrāṃ tāmekāgrahṛdayasthitaḥ॥69॥
- vibodhanārthāya harerharinetrakṛtālayām*।
- viśveśvarīṃ jagaddhātrīṃ sthitisaṃhārakāriṇīm॥70॥
- nidrāṃ bhagavatīṃ viṣṇoratulāṃ tejasaḥ prabhuḥ॥71॥
- brahmovāca॥72॥
- tvaṃ svāhā tvaṃ svadhāṃ tvaṃ hi vaṣaṭkāraḥsvarātmikā॥73॥
- sudhā tvamakṣare nitye tridhā mātrātmikā sthitā।
- ardhamātrāsthitā nityā yānuccāryā viśeṣataḥ॥74॥
- tvameva saṃdhyā* sāvitrī tvaṃ devi jananī parā।
- tvayaitaddhāryate viśvaṃ tvayaitatsṛjyate jagat॥75॥
- tvayaitatpālyate devi tvamatsyante ca sarvadā।
- visṛṣṭau sṛṣṭirūpā tvaṃ sthitirūpā ca pālane॥76॥
- tathā saṃhṛtirūpānte jagato'sya jaganmaye।
- mahāvidyā mahāmāyā mahāmedhā mahāsmṛtiḥ॥77॥
- mahāmohā ca bhavatī mahādevī mahāsurī*।
- prakṛtistvaṃ ca sarvasya guṇatrayavibhāvinī॥78॥
- kālarātrirmahārātrirmoharātriśca dāruṇā।
- tvaṃ śrīstvamīśvarī tvaṃ hrīstvaṃ buddhirbodhalakṣaṇā॥79॥
- lajjā puṣṭistathā tuṣṭistvaṃ śāntiḥ kṣāntireva ca।
- khaḍginī śūlinī ghorā gadinī cakriṇī tathā॥80॥
- śaṅkhinī cāpinī bāṇabhuśuṇḍīparighāyudhā।
- saumyā saumyatarāśeṣasaumyebhyastvatisundarī॥81॥
- parāparāṇāṃ paramā tvameva parameśvarī।
- yacca kiṃcitkvacidvastu sadasadvākhilātmike॥82॥
- tasya sarvasya yā śaktiḥ sā tvaṃ kiṃ stūyase tadā*।
- yayā tvayā jagatsraṣṭā jagatpātyatti* yo jagat॥83॥
- so'pi nidrāvaśaṃ nītaḥ kastvāṃ stotumiheśvaraḥ।
- viṣṇuḥ śarīragrahaṇamahamīśāna eva ca॥84॥
- kāritāste yato'tastvāṃ kaḥ stotuṃ śaktimān bhavet।
- sā tvamitthaṃ prabhāvaiḥ svairudārairdevi saṃstutā॥85॥
- mohayaitau durādharṣāvasurau madhukaiṭabhau।
- prabodhaṃ ca jagatsvāmī nīyatāmacyuto laghu॥86॥
- bodhaśca kriyatāmasya hantumetau mahāsurau॥87॥
- ṛṣiruvāca॥88॥
- evaṃ stutā tadā devī tāmasī tatra vedhasā॥89॥
- viṣṇoḥ prabodhanārthāya nihantuṃ madhukaiṭabhau।
- netrāsyanāsikābāhuhṛdayebhyastathorasaḥ॥90॥
- nirgamya darśane tasthau brahmaṇo'vyaktajanmanaḥ।
- uttasthau ca jagannāthastayā mukto janārdanaḥ॥91॥
- ekārṇave'hiśayanāttataḥ sa dadṛśe ca tau।
- madhukaiṭabho durātmānāvativīryaparākramau॥92॥
- krodharaktekṣaṇāvattuṃ* brahmāṇaṃ janitodyamau।
- samutthāya tatastābhyāṃ yuyudhe bhagavān hariḥ॥93॥
- pañcavarṣasahasrāṇi bāhupraharaṇo vibhuḥ।
- tāvapyatibalonmattau mahāmāyāvimohitau॥94॥
- uktavantau varo'smatto vriyatāmiti keśavam॥95॥
- śrībhagavānuvāca॥96॥
- bhavetāmadya me tuṣṭau mama vadhyāvubhāvapi॥97॥
- kimanyena vareṇātra etāvaddhi vṛtaṃ mama*॥98॥
- ṛṣiruvāca॥99॥
- vañcitābhyāmiti tadā sarvamāpomayaṃ jagat॥100॥
- vilokya tābhyāṃ gadito bhagavān kamalekṣaṇaḥ*।
- āvāṃ jahi na yatrorvī salilena pariplutā॥101॥
- ṛṣiruvāca॥102॥
- tathetyuktvā bhagavatā śaṅkhacakragadābhṛtā।
- kṛtvā cakreṇa vai cchinne jaghane śirasī tayoḥ॥103॥
- evameṣā samutpannā brahmaṇā saṃstutā svayam।
- prabhāvamasyā devyāstu bhūyaḥ śrṛṇu vadāmi te॥ aiṃ oṃ॥104॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- madhukaiṭabhavadho nāma prathamo'dhyāyaḥ॥1॥
- uvāca 14, ardhaślokāḥ 24, ślokāḥ 66,
- evamāditaḥ॥104॥
Zweites Kapitel Devi Mahatmyam Devanagari - dvitīyo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - dvitīyo'dhyāyaḥ॥
- devatāoṃ ke teja se devī kā prādurbhāva aura mahiṣāsura kī senā kā vadha
- ॥viniyogaḥ॥
- oṃ madhyamacaritrasya viṣṇurṛṣiḥ, mahālakṣmīrdevatā, uṣṇik chandaḥ,
- śākambharī śaktiḥ, durgā bījam, vāyustattvam, yajurvedaḥ svarūpam,
- śrīmahālakṣmīprītyarthaṃ madhyamacaritrajape viniyogaḥ।
- ॥dhyānam॥
- oṃ akṣasrakparaśuṃ gadeṣukuliśaṃ padmaṃ dhanuṣkuṇḍikāṃ
- daṇḍaṃ śaktimasiṃ ca carma jalajaṃ ghaṇṭāṃ surābhājanam।
- śūlaṃ pāśasudarśane ca dadhatīṃ hastaiḥ prasannānanāṃ
- seve sairibhamardinīmiha mahālakṣmīṃ sarojasthitām॥
- "oṃ hrīṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- devāsuramabhūdyuddhaṃ pūrṇamabdaśataṃ purā।
- mahiṣe'surāṇāmadhipe devānāṃ ca purandare॥2॥
- tatrāsurairmahāvīryairdevasainyaṃ parājitam।
- jitvā ca sakalān devānindro'bhūnmahiṣāsuraḥ॥3॥
- tataḥ parājitā devāḥ padmayoniṃ prajāpatim।
- puraskṛtya gatāstatra yatreśagaruḍadhvajau॥4॥
- yathāvṛttaṃ tayostadvanmahiṣāsuraceṣṭitam।
- tridaśāḥ kathayāmāsurdevābhibhavavistaram॥5॥
- sūryendrāgnyanilendūnāṃ yamasya varuṇasya ca।
- anyeṣāṃ cādhikārān sa svayamevādhitiṣṭhati॥6॥
- svargānnirākṛtāḥ sarve tena devagaṇā bhuvi।
- vicaranti yathā martyā mahiṣeṇa durātmanā॥7॥
- etadvaḥ kathitaṃ sarvamamarāriviceṣṭitam।
- śaraṇaṃ vaḥ prapannāḥ smo vadhastasya vicintyatām॥8॥
- itthaṃ niśamya devānāṃ vacāṃsi madhusūdanaḥ।
- cakāra kopaṃ śambhuśca bhrukuṭīkuṭilānanau॥9॥
- tato'tikopapūrṇasya cakriṇo vadanāttataḥ।
- niścakrāma mahattejo brahmaṇaḥ śaṃkarasya ca॥10॥
- anyeṣāṃ caiva devānāṃ śakrādīnāṃ śarīrataḥ।
- nirgataṃ sumahattejastaccaikyaṃ samagacchata॥11॥
- atīva tejasaḥ kūṭaṃ jvalantamiva parvatam।
- dadṛśuste surāstatra jvālāvyāptadigantaram॥12॥
- atulaṃ tatra tattejaḥ sarvadevaśarīrajam।
- ekasthaṃ tadabhūnnārī vyāptalokatrayaṃ tviṣā॥13॥
- yadabhūcchāmbhavaṃ tejastenājāyata tanmukham।
- yāmyena cābhavan keśā bāhavo viṣṇutejasā॥14॥
- saumyena stanayoryugmaṃ madhyaṃ caindreṇa cābhavat।
- vāruṇena ca jaṅghorū nitambastejasā bhuvaḥ॥15॥
- brahmaṇastejasā pādau tadaṅgulyo'rkatejasā।
- vasūnāṃ ca karāṅgulyaḥ kaubereṇa ca nāsikā॥16॥
- tasyāstu dantāḥ sambhūtāḥ prājāpatyena tejasā।
- nayanatritayaṃ jajñe tathā pāvakatejasā॥17॥
- bhruvau ca saṃdhyayostejaḥ śravaṇāvanilasya ca।
- anyeṣāṃ caiva devānāṃ sambhavastejasāṃ śivā॥18॥
- tataḥ samastadevānāṃ tejorāśisamudbhavām।
- tāṃ vilokya mudaṃ prāpuramarā mahiṣārditāḥ*॥19॥
- śūlaṃ śūlādviniṣkṛṣya dadau tasyai pinākadhṛk।
- cakraṃ ca dattavān kṛṣṇaḥ samutpādya* svacakrataḥ॥20॥
- śaṅkhaṃ ca varuṇaḥ śaktiṃ dadau tasyai hutāśanaḥ।
- māruto dattavāṃścāpaṃ bāṇapūrṇe tatheṣudhī॥21॥
- vajramindraḥ samutpādya* kuliśādamarādhipaḥ।
- dadau tasyai sahasrākṣo ghaṇṭāmairāvatād gajāt॥22॥
- kāladaṇḍādyamo daṇḍaṃ pāśaṃ cāmbupatirdadau।
- prajāpatiścākṣamālāṃ dadau brahmā kamaṇḍalum॥23॥
- samastaromakūpeṣu nijaraśmīn divākaraḥ।
- kālaśca dattavān khaḍgaṃ tasyāścarma* ca nirmalam॥24॥
- kṣīrodaścāmalaṃ hāramajare ca tathāmbare।
- cūḍāmaṇiṃ tathā divyaṃ kuṇḍale kaṭakāni ca॥25॥
- ardhacandraṃ tathā śubhraṃ keyūrān sarvabāhuṣu।
- nūpurau vimalau tadvad graiveyakamanuttamam॥26॥
- aṅgulīyakaratnāni samastāsvaṅgulīṣu ca।
- viśvakarmā dadau tasyai paraśuṃ cātinirmalam॥27॥
- astrāṇyanekarūpāṇi tathābhedyaṃ ca daṃśanam।
- amlānapaṅkajāṃ mālāṃ śirasyurasi cāparām॥28॥
- adadajjaladhistasyai paṅkajaṃ cātiśobhanam।
- himavān vāhanaṃ siṃhaṃ ratnāni vividhāni ca॥29॥
- dadāvaśūnyaṃ surayā pānapātraṃ dhanādhipaḥ।
- śeṣaśca sarvanāgeśo mahāmaṇivibhūṣitam॥30॥
- nāgahāraṃ dadau tasyai dhatte yaḥ pṛthivīmimām॥
- anyairapi surairdevī bhūṣaṇairāyudhaistathā॥31॥
- sammānitā nanādoccaiḥ sāṭṭahāsaṃ muhurmuhuḥ।
- tasyā nādena ghoreṇa kṛtsnamāpūritaṃ nabhaḥ॥32॥
- amāyatātimahatā pratiśabdo mahānabhūt।
- cukṣubhuḥ sakalā lokāḥ samudrāśca cakampire॥33॥
- cacāla vasudhā celuḥ sakalāśca mahīdharāḥ।
- jayeti devāśca mudā tāmūcuḥ siṃhavāhinīm*॥34॥
- tuṣṭuvurmunayaścaināṃ bhaktinamrātmamūrtayaḥ।
- dṛṣṭvā samastaṃ saṃkṣubdhaṃ trailokyamamarārayaḥ॥35॥
- sannaddhākhilasainyāste samuttasthurudāyudhāḥ।
- āḥ kimetaditi krodhādābhāṣya mahiṣāsuraḥ॥36॥
- abhyadhāvata taṃ śabdamaśeṣairasurairvṛtaḥ।
- sa dadarśa tato devīṃ vyāptalokatrayāṃ tviṣā॥37॥
- pādākrāntyā natabhuvaṃ kirīṭollikhitāmbarām।
- kṣobhitāśeṣapātālāṃ dhanurjyāniḥsvanena tām॥38॥
- diśo bhujasahasreṇa samantād vyāpya saṃsthitām।
- tataḥ pravavṛte yuddhaṃ tayā devyā suradviṣām॥39॥
- śastrāstrairbahudhā muktairādīpitadigantaram।
- mahiṣāsurasenānīścikṣurākhyo mahāsuraḥ॥40॥
- yuyudhe cāmaraścānyaiścaturaṅgabalānvitaḥ।
- rathānāmayutaiḥ ṣaḍbhirudagrākhyo mahāsuraḥ॥41॥
- ayudhyatāyutānāṃ ca sahasreṇa mahāhanuḥ।
- pañcāśadbhiśca niyutairasilomā mahāsuraḥ॥42॥
- ayutānāṃ śataiḥ ṣaḍbhirbāṣkalo yuyudhe raṇe।
- gajavājisahasraughairanekaiḥ* parivāritaḥ*॥43॥
- vṛto rathānāṃ koṭyā ca yuddhe tasminnayudhyata।
- biḍālākhyo'yutānāṃ ca pañcāśadbhirathāyutaiḥ॥44॥
- yuyudhe saṃyuge tatra rathānāṃ parivāritaḥ*।
- anye ca tatrāyutaśo rathanāgahayairvṛtāḥ॥45॥
- yuyudhuḥ saṃyuge devyā saha tatra mahāsurāḥ
- koṭikoṭisahasraistu rathānāṃ dantināṃ tathā॥46॥
- hayānāṃ ca vṛto yuddhe tatrābhūnmahiṣāsuraḥ।
- tomarairbhindipālaiśca śaktibhirmusalaistathā॥47॥
- yuyudhuḥ saṃyuge devyā khaḍgaiḥ paraśupaṭṭiśaiḥ।
- kecicca cikṣipuḥ śaktīḥ kecitpāśāṃstathāpare॥48॥
- devīṃ khaḍgaprahāraistu te tāṃ hantuṃ pracakramuḥ।
- sāpi devī tatastāni śastrāṇyastrāṇi caṇḍikā॥49॥
- līlayaiva praciccheda nijaśastrāstravarṣiṇī।
- anāyastānanā devī stūyamānā surarṣibhiḥ॥50॥
- mumocāsuradeheṣu śastrāṇyastrāṇi ceśvarī।
- so'pi kruddho dhutasaṭo devyā vāhanakeśarī॥51॥
- cacārāsurasainyeṣu vaneṣviva hutāśanaḥ।
- niḥśvāsān mumuce yāṃśca yudhyamānā raṇe'mbikā॥52॥
- ta eva sadyaḥ sambhūtā gaṇāḥ śatasahasraśaḥ।
- yuyudhuste paraśubhirbhindipālāsipaṭṭiśaiḥ॥53॥
- nāśayanto'suragaṇān devīśaktyupabṛṃhitāḥ।
- avādayanta paṭahān gaṇāḥ śaṅkhāṃstathāpare॥54॥
- mṛdaṅgāṃśca tathaivānye tasmin yuddhamahotsave।
- tato devī triśūlena gadayā śaktivṛṣṭibhiḥ*॥55॥
- khaḍgādibhiśca śataśo nijaghāna mahāsurān।
- pātayāmāsa caivānyān ghaṇṭāsvanavimohitān॥56॥
- asurān bhuvi pāśena baddhvā cānyānakarṣayat।
- kecid dvidhā kṛtāstīkṣṇaiḥ khaḍgapātaistathāpare॥57॥
- vipothitā nipātena gadayā bhuvi śerate।
- vemuśca kecidrudhiraṃ musalena bhṛśaṃ hatāḥ॥58॥
- kecinnipatitā bhūmau bhinnāḥ śūlena vakṣasi।
- nirantarāḥ śaraugheṇa kṛtāḥ kecidraṇājire॥59॥
- śye*nānukāriṇaḥ prāṇān mumucustridaśārdanāḥ।
- keṣāṃcid bāhavaśchinnāśchinnagrīvāstathāpare॥60॥
- śirāṃsi peturanyeṣāmanye madhye vidāritāḥ।
- vicchinnajaṅghāstvapare petururvyāṃ mahāsurāḥ॥61॥
- ekabāhvakṣicaraṇāḥ keciddevyā dvidhā kṛtāḥ।
- chinne'pi cānye śirasi patitāḥ punarutthitāḥ॥62॥
- kabandhā yuyudhurdevyā gṛhītaparamāyudhāḥ।
- nanṛtuścāpare tatra yuddhe tūryalayāśritāḥ॥63॥
- kabandhāśchinnaśirasaḥ khaḍgaśaktyṛṣṭipāṇayaḥ।
- tiṣṭha tiṣṭheti bhāṣanto devīmanye mahāsurāḥ*॥64॥
- pātitai rathanāgāśvairasuraiśca vasundharā।
- agamyā sābhavattatra yatrābhūtsa mahāraṇaḥ॥65॥
- śoṇitaughā mahānadyaḥ sadyastatra prasusruvuḥ।
- madhye cāsurasainyasya vāraṇāsuravājinām॥66॥
- kṣaṇena tanmahāsainyamasurāṇāṃ tathāmbikā।
- ninye kṣayaṃ yathā vahnistṛṇadārumahācayam॥67॥
- sa ca siṃho mahānādamutsṛjandhutakesaraḥ।
- śarīrebhyo'marārīṇāmasūniva vicinvati॥68॥
- devyā gaṇaiśca taistatra kṛtaṃ yuddhaṃ mahāsuraiḥ।
- yathaiṣāṃ* tutuṣurdevāḥ* puṣpavṛṣṭimuco divi॥oṃ॥69॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- mahiṣāsurasainyavadho nāma dvitīyo'dhyāyaḥ॥2॥
- uvāca 1, ślokāḥ 68, evam 69,
- evamāditaḥ॥173॥
Drittes Kapitel Devi Mahatmyam Devanagari - tṛtīyo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - tṛtīyo'dhyāyaḥ॥
- senāpatiyoṃsahita mahiṣāsura kā vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ udyadbhānusahasrakāntimaruṇakṣaumāṃ śiromālikāṃ
- raktāliptapayodharāṃ japavaṭīṃ vidyāmabhītiṃ varam।
- hastābjairdadhatīṃ trinetravilasadvaktrāravindaśriyaṃ
- devīṃ baddhahimāṃśuratnamukuṭāṃ vande'ravindasthitām॥
- "oṃ" ṛṣiraruvāca॥1॥
- nihanyamānaṃ tatsainyamavalokya mahāsuraḥ।
- senānīścikṣuraḥ kopādyayau yoddhumathāmbikām॥2॥
- sa devīṃ śaravarṣeṇa vavarṣa samare'suraḥ।
- yathā merugireḥ śrṛṅgaṃ toyavarṣeṇa toyadaḥ॥3॥
- tasyacchittvā tato devī līlayaiva śarotkarān।
- jaghāna turagān bāṇairyantāraṃ caiva vājinām॥4॥
- ciccheda ca dhanuḥ sadyo dhvajaṃ cātisamucchritam।
- vivyādha caiva gātreṣu chinnadhanvānamāśugaiḥ॥5॥
- sacchinnadhanvā viratho hatāśvo hatasārathiḥ।
- abhyadhāvata tāṃ devīṃ khaḍgacarmadharo'suraḥ॥6॥
- siṃhamāhatya khaḍgena tīkṣṇadhāreṇa mūrdhani।
- ājaghāna bhuje savye devīmapyativegavān॥7॥
- tasyāḥ khaḍgo bhujaṃ prāpya paphāla nṛpanandana।
- tato jagrāha śūlaṃ sa kopādaruṇalocanaḥ॥8॥
- cikṣepa ca tatastattu bhadrakālyāṃ mahāsuraḥ।
- jājvalyamānaṃ tejobhī ravibimbamivāmbarāt॥9॥
- dṛṣṭvā tadāpatacchūlaṃ devī śūlamamuñcata।
- tacchūlaṃ* śatadhā tena nītaṃ sa ca mahāsuraḥ॥10॥
- hate tasminmahāvīrye mahiṣasya camūpatau।
- ājagāma gajārūḍhaścāmarastridaśārdanaḥ॥11॥
- so'pi śaktiṃ mumocātha devyāstāmambikā drutam।
- huṃkārābhihatāṃ bhūmau pātayāmāsa niṣprabhām॥12॥
- bhagnāṃ śaktiṃ nipatitāṃ dṛṣṭvā krodhasamanvitaḥ।
- cikṣepa cāmaraḥ śūlaṃ bāṇaistadapi sācchinat॥13॥
- tataḥ siṃhaḥ samutpatya gajakumbhāntare sthitaḥ।
- bāhuyuddhena yuyudhe tenoccaistridaśāriṇā॥14॥
- yuddhyamānau tatastau tu tasmānnāgānmahīṃ gatau।
- yuyudhāte'tisaṃrabdhau prahārairatidāruṇaiḥ॥15॥
- tato vegāt khamutpatya nipatya ca mṛgāriṇā।
- karaprahāreṇa śiraścāmarasya pṛthakkṛtam॥16॥
- udagraśca raṇe devyā śilāvṛkṣādibhirhataḥ।
- dantamuṣṭitalaiścaiva karālaśca nipātitaḥ॥17॥
- devī kruddhā gadāpātaiścūrṇayāmāsa coddhatam।
- bāṣkalaṃ bhindipālena bāṇaistāmraṃ tathāndhakam॥18॥
- ugrāsyamugravīryaṃ ca tathaiva ca mahāhanum।
- trinetrā ca triśūlena jaghāna parameśvarī॥19॥
- biḍālasyāsinā kāyātpātayāmāsa vai śiraḥ।
- durdharaṃ durmukhaṃ cobhau śarairninye yamakṣayam*॥20॥
- evaṃ saṃkṣīyamāṇe tu svasainye mahiṣāsuraḥ।
- māhiṣeṇa svarūpeṇa trāsayāmāsa tān gaṇān॥21॥
- kāṃścittuṇḍaprahāreṇa khurakṣepaistathāparān।
- lāṅgūlatāḍitāṃścānyāñchṛṅgābhyāṃ ca vidāritān॥22॥
- vegena kāṃścidaparānnādena bhramaṇena ca।
- niḥśvāsapavanenānyān pātayāmāsa bhūtale॥23॥
- nipātya pramathānīkamabhyadhāvata so'suraḥ।
- siṃhaṃ hantuṃ mahādevyāḥ kopaṃ cakre tato'mbikā॥24॥
- so'pi kopānmahāvīryaḥ khurakṣuṇṇamahītalaḥ।
- śrṛṅgābhyāṃ parvatānuccāṃścikṣepa ca nanāda ca॥25॥
- vegabhramaṇavikṣuṇṇā mahī tasya vyaśīryata।
- lāṅgūlenāhataścābdhiḥ plāvayāmāsa sarvataḥ॥26॥
- dhutaśrṛṅgavibhinnāśca khaṇḍaṃ* khaṇḍaṃ yayurghanāḥ।
- śvāsānilāstāḥ śataśo nipeturnabhaso'calāḥ॥27॥
- iti krodhasamādhmātamāpatantaṃ mahāsuram।
- dṛṣṭvā sā caṇḍikā kopaṃ tadvadhāya tadākarot॥28॥
- sā kṣiptvā tasya vai pāśaṃ taṃ babandha mahāsuram।
- tatyāja māhiṣaṃ rūpaṃ so'pi baddho mahāmṛdhe॥29॥
- tataḥ siṃho'bhavatsadyo yāvattasyāmbikā śiraḥ।
- chinatti tāvatpuruṣaḥ khaḍgapāṇiradṛśyata॥30॥
- tata evāśu puruṣaṃ devī ciccheda sāyakaiḥ।
- taṃ khaḍgacarmaṇā sārdhaṃ tataḥ so'bhūnmahāgajaḥ॥31॥
- kareṇa ca mahāsiṃhaṃ taṃ cakarṣa jagarja ca।
- karṣatastu karaṃ devī khaḍgena nirakṛntata॥32॥
- tato mahāsuro bhūyo māhiṣaṃ vapurāsthitaḥ।
- tathaiva kṣobhayāmāsa trailokyaṃ sacarācaram॥33॥
- tataḥ kruddhā jaganmātā caṇḍikā pānamuttamam।
- papau punaḥ punaścaiva jahāsāruṇalocanā॥34॥
- nanarda cāsuraḥ so'pi balavīryamadoddhataḥ।
- viṣāṇābhyāṃ ca cikṣepa caṇḍikāṃ prati bhūdharān॥35॥
- sā ca tān prahitāṃstena cūrṇayantī śarotkaraiḥ।
- uvāca taṃ madoddhūtamukharāgākulākṣaram॥36॥
- devyuvāca॥37॥
- garja garja kṣaṇaṃ mūḍha madhu yāvatpibāmyaham।
- mayā tvayi hate'traiva garjiṣyantyāśu devatāḥ॥38॥
- ṛṣiruvāca॥39॥
- evamuktvā samutpatya sārūḍhā taṃ mahāsuram।
- pādenākramya kaṇṭhe ca śūlenainamatāḍayat॥40॥
- tataḥ so'pi padākrāntastayā nijamukhāttataḥ।
- ardhaniṣkrānta evāsīd* devyā vīryeṇa saṃvṛtaḥ॥41॥
- ardhaniṣkrānta evāsau yudhyamāno mahāsuraḥ।
- tayā mahāsinā devyā śiraśchittvā nipātitaḥ*॥42॥
- tato hāhākṛtaṃ sarvaṃ daityasainyaṃ nanāśa tat।
- praharṣaṃ ca paraṃ jagmuḥ sakalā devatāgaṇāḥ॥43॥
- tuṣṭuvustāṃ surā devīṃ saha divyairmaharṣibhiḥ।
- jagurgandharvapatayo nanṛtuścāpsarogaṇāḥ॥oṃ॥44॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- mahiṣāsuravadho nāma tṛtīyo'dhyāyaḥ॥3॥
- uvāca 3, ślokāḥ 41, evam 44,
- evamāditaḥ॥217॥
Viertes Kapitel Devi Mahatmyam Devanagari - caturtho'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - caturtho'dhyāyaḥ॥
- indrādi devatāoṃ dvārā devī kī stuti
- ॥dhyānam॥
- oṃ kālābhrābhāṃ kaṭākṣairarikulabhayadāṃ maulibaddhendurekhāṃ
- śaḍkhaṃ cakraṃ kṛpāṇaṃ triśikhamapi karairudvahantīṃ trinetrām।
- siṃhaskandhādhirūḍhāṃ tribhuvanamakhilaṃ tejasā pūrayantīṃ
- dhyāyed durgāṃ jayākhyāṃ tridaśaparivṛtāṃ sevitāṃ siddhikāmaiḥ॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca*॥1॥
- śakrādayaḥ suragaṇā nihate'tivīrye
- tasmindurātmani surāribale ca devyā।
- tāṃ tuṣṭuvuḥ praṇatinamraśirodharāṃsā
- vāgbhiḥ praharṣapulakodgamacārudehāḥ॥2॥
- devyā yayā tatamidaṃ jagadātmaśaktyā
- niśśeṣadevagaṇaśaktisamūhamūrtyā।
- tāmambikāmakhiladevamaharṣipūjyāṃ
- bhaktyā natāḥ sma vidadhātu śubhāni sā naḥ॥3॥
- yasyāḥ prabhāvamatulaṃ bhagavānananto
- brahmā haraśca na hi vaktumalaṃ balaṃ ca।
- sā caṇḍikākhilajagatparipālanāya
- nāśāya cāśubhabhayasya matiṃ karotu॥4॥
- yā śrīḥ svayaṃ sukṛtināṃ bhavaneṣvalakṣmīḥ
- pāpātmanāṃ kṛtadhiyāṃ hṛdayeṣu buddhiḥ।
- śraddhā satāṃ kulajanaprabhavasya lajjā
- tāṃ tvāṃ natāḥ sma paripālaya devi viśvam॥5॥
- kiṃ varṇayāma tava rūpamacintyametat
- kiṃ cātivīryamasurakṣayakāri bhūri।
- kiṃ cāhaveṣu caritāni tavādbhutāni
- sarveṣu devyasuradevagaṇādikeṣu॥6॥
- hetuḥ samastajagatāṃ triguṇāpi doṣairna
- jñāyase hariharādibhirapyapārā।
- sarvāśrayākhilamidaṃ jagadaṃśabhūta-
- mavyākṛtā hi paramā prakṛtistvamādyā॥7॥
- yasyāḥ samastasuratā samudīraṇena
- tṛptiṃ prayāti sakaleṣu makheṣu devi।
- svāhāsi vai pitṛgaṇasya ca tṛptihetu-
- ruccāryase tvamata eva janaiḥ svadhā ca॥8॥
- yā muktiheturavicintyamahāvratā tva*-
- mabhyasyase suniyatendriyatattvasāraiḥ।
- mokṣārthibhirmunibhirastasamastadoṣai-
- rvirdyāsi sā bhagavatī paramā hi devi॥9॥
- śabdātmikā suvimalargyajuṣāṃ nidhāna-
- mudgītharamyapadapāṭhavatāṃ ca sāmnām।
- devī trayī bhagavatī bhavabhāvanāya
- vārtā ca sarvajagatāṃ paramārtihantrī॥10॥
- medhāsi devi viditākhilaśāstrasārā
- durgāsi durgabhavasāgaranaurasaṅgā।
- śrīḥ kaiṭabhārihṛdayaikakṛtādhivāsā
- gaurī tvameva śaśimaulikṛtapratiṣṭhā॥11॥
- īṣatsahāsamamalaṃ paripūrṇacandra-
- bimbānukāri kanakottamakāntikāntam।
- atyadbhutaṃ prahṛtamāttaruṣā tathāpi
- vaktraṃ vilokya sahasā mahiṣāsureṇa॥12॥
- dṛṣṭvā tu devi kupitaṃ bhrukuṭīkarāla-
- mudyacchaśāṅkasadṛśacchavi yanna sadyaḥ।
- prāṇānmumoca mahiṣastadatīva citraṃ
- kairjīvyate hi kupitāntakadarśanena॥13॥
- devi prasīda paramā bhavatī bhavāya
- sadyo vināśayasi kopavatī kulāni।
- vijñātametadadhunaiva yadastameta-
- nnītaṃ balaṃ suvipulaṃ mahiṣāsurasya॥14॥
- te sammatā janapadeṣu dhanāni teṣāṃ
- teṣāṃ yaśāṃsi na ca sīdati dharmavargaḥ।
- dhanyāsta eva nibhṛtātmajabhṛtyadārā
- yeṣāṃ sadābhyudayadā bhavatī prasannā॥15॥
- dharmyāṇi devi sakalāni sadaiva karmā-
- ṇyatyādṛtaḥ pratidinaṃ sukṛtī karoti।
- svargaṃ prayāti ca tato bhavatīprasādā-
- llokatraye'pi phaladā nanu devi tena॥16॥
- durge smṛtā harasi bhītimaśeṣajantoḥ
- svasthaiḥ smṛtā matimatīva śubhāṃ dadāsi।
- dāridryaduḥkhabhayahāriṇi kā tvadanyā
- sarvopakārakaraṇāya sadārdracittā॥17॥
- ebhirhatairjagadupaiti sukhaṃ tathaite
- kurvantu nāma narakāya cirāya pāpam।
- saṃgrāmamṛtyumadhigamya divaṃ prayāntu
- matveti nūnamahitān vinihaṃsi devi॥18॥
- dṛṣṭvaiva kiṃ na bhavatī prakaroti bhasma
- sarvāsurānariṣu yatprahiṇoṣi śastram।
- lokān prayāntu ripavo'pi hi śastrapūtā
- itthaṃ matirbhavati teṣvapi te'tisādhvī॥19॥
- khaḍgaprabhānikaravisphuraṇaistathograiḥ
- śūlāgrakāntinivahena dṛśo'surāṇām।
- yannāgatā vilayamaṃśumadindukhaṇḍa-
- yogyānanaṃ tava vilokayatāṃ tadetat॥20॥
- durvṛttavṛttaśamanaṃ tava devi śīlaṃ
- rūpaṃ tathaitadavicintyamatulyamanyaiḥ।
- vīryaṃ ca hantṛ hṛtadevaparākramāṇāṃ
- vairiṣvapi prakaṭitaiva dayā tvayettham॥21॥
- kenopamā bhavatu te'sya parākramasya
- rūpaṃ ca śatrubhayakāryatihāri kutra।
- citte kṛpā samaraniṣṭhuratā ca dṛṣṭā
- tvayyeva devi varade bhuvanatraye'pi॥22॥
- trailokyametadakhilaṃ ripunāśanena
- trātaṃ tvayā samaramūrdhani te'pi hatvā।
- nītā divaṃ ripugaṇā bhayamapyapāsta-
- masmākamunmadasurāribhavaṃ namaste॥23॥
- śūlena pāhi no devi pāhi khaḍgena cāmbike।
- ghaṇṭāsvanena naḥ pāhi cāpajyāniḥsvanena ca॥24॥
- prācyāṃ rakṣa pratīcyāṃ ca caṇḍike rakṣa dakṣiṇe।
- bhrāmaṇenātmaśūlasya uttarasyāṃ tatheśvari॥25॥
- saumyāni yāni rūpāṇi trailokye vicaranti te।
- yāni cātyarthaghorāṇi tai rakṣāsmāṃstathā bhuvam॥26॥
- khaḍgaśūlagadādīni yāni cāstrāṇī te'mbike।
- karapallavasaṅgīni tairasmān rakṣa sarvataḥ॥27॥
- ṛṣiruvāca॥28॥
- evaṃ stutā surairdivyaiḥ kusumairnandanodbhavaiḥ।
- arcitā jagatāṃ dhātrī tathā gandhānulepanaiḥ॥29॥
- bhaktyā samastaistridaśairdivyairdhūpaistu* dhūpitā।
- prāha prasādasumukhī samastān praṇatān surān॥30॥
- devyuvāca॥31॥
- vriyatāṃ tridaśāḥ sarve yadasmatto'bhivāñchitam*॥32॥
- devā ūcuḥ॥33॥
- bhagavatyā kṛtaṃ sarvaṃ na kiṃcidavaśiṣyate॥34॥
- yadayaṃ nihataḥ śatrurasmākaṃ mahiṣāsuraḥ।
- yadi cāpi varo deyastvayāsmākaṃ maheśvari॥35॥
- saṃsmṛtā saṃsmṛtā tvaṃ no hiṃsethāḥ paramāpadaḥ।
- yaśca martyaḥ stavairebhistvāṃ stoṣyatyamalānane॥36॥
- tasya vittarddhivibhavairdhanadārādisampadām।
- vṛddhaye'smatprasannā tvaṃ bhavethāḥ sarvadāmbike॥37॥
- ṛṣiruvāca॥38॥
- iti prasāditā devairjagato'rthe tathātmanaḥ।
- tathetyuktvā bhadrakālī babhūvāntarhitā nṛpa॥39॥
- ityetatkathitaṃ bhūpa sambhūtā sā yathā purā।
- devī devaśarīrebhyo jagattrayahitaiṣiṇī॥40॥
- punaśca gaurīdehātsā* samudbhūtā yathābhavat।
- vadhāya duṣṭadaityānāṃ tathā śumbhaniśumbhayoḥ॥41॥
- rakṣaṇāya ca lokānāṃ devānāmupakāriṇī।
- tacchṛṇuṣva mayākhyātaṃ yathāvatkathayāmi te॥hrīṃ oṃ॥42॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- śakrādistutirnāma caturtho'dhyāyaḥ॥4॥
- uvāca 5, ardhaślokauḥ 2, ślokāḥ 35,
- evam 42, evamāditaḥ॥259॥
Fünftes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari - pañcamo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - pañcamo'dhyāyaḥ॥
- devatāoṃ dvārā devī kī stuti, caṇḍa-muṇḍake mukha se ambikā ke
- rūpa kī praśaṃsā sunakara śumbha kā unake pāsa dūta
- bhejanā aura dūta kā nirāśa lauṭanā
- ॥viniyogaḥ॥
- oṃ asya śrīuttaracaritrasya rūdra ṛṣiḥ, mahāsarasvatī devatā, anuṣṭup
- chandaḥ, bhīmā śaktiḥ, bhrāmarī bījam, sūryastattvam, sāmavedaḥ svarūpam,
- mahāsarasvatīprītyarthe uttaracaritrapāṭhe viniyogaḥ।
- ॥dhyānam॥
- oṃ ghaṇṭāśūlahalāni śaṅkhamusale cakraṃ dhanuḥ sāyakaṃ
- hastābjairdadhatīṃ ghanāntavilasacchītāṃśutulyaprabhām।
- gaurīdehasamudbhavāṃ trijagatāmādhārabhūtāṃ mahā-
- pūrvāmatra sarasvatīmanubhaje śumbhādidaityārdinīm॥
- "oṃ klīṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- purā śumbhaniśumbhābhyāmasurābhyāṃ śacīpateḥ।
- trailokyaṃ yajñabhāgāśca hṛtā madabalāśrayāt॥2॥
- tāveva sūryatāṃ tadvadadhikāraṃ tathaindavam।
- kauberamatha yāmyaṃ ca cakrāte varuṇasya ca॥3॥
- tāveva pavanarddhiṃ ca cakraturvahnikarma ca*।
- tato devā vinirdhūtā bhraṣṭarājyāḥ parājitāḥ॥4॥
- hṛtādhikārāstridaśāstābhyāṃ sarve nirākṛtāḥ।
- mahāsurābhyāṃ tāṃ devīṃ saṃsmarantyaparājitām॥5॥
- tayāsmākaṃ varo datto yathāpatsu smṛtākhilāḥ।
- bhavatāṃ nāśayiṣyāmi tatkṣaṇātparamāpadaḥ॥6॥
- iti kṛtvā matiṃ devā himavantaṃ nageśvaram।
- jagmustatra tato devīṃ viṣṇumāyāṃ pratuṣṭuvuḥ॥7॥
- devā ūcuḥ॥8॥
- namo devyai mahādevyai śivāyai satataṃ namaḥ।
- namaḥ prakṛtyai bhadrāyai niyatāḥ praṇatāḥ sma tām॥9॥
- raudrāyai namo nityāyai gaurye dhātryai namo namaḥ।
- jyotsnāyai cendurūpiṇyai sukhāyai satataṃ namaḥ॥10॥
- kalyāṇyai praṇatāṃ* vṛddhyai siddhyai kurmo namo namaḥ।
- nairṛtyai bhūbhṛtāṃ lakṣmyai śarvāṇyai te namo namaḥ॥11॥
- durgāyai durgapārāyai sārāyai sarvakāriṇyai।
- khyātyai tathaiva kṛṣṇāyai dhūmrāyai satataṃ namaḥ॥12॥
- atisaumyātiraudrāyai natāstasyai namo namaḥ।
- namo jagatpratiṣṭhāyai devyai kṛtyai namo namaḥ॥13॥
- yā devī sarvabhūteṣu viṣṇumāyeti śabditā।
- namastasyai॥14॥
- namastasyai॥15॥
- namastasyai namo namaḥ॥16॥
- yā devī sarvabhūteṣu cetanetyabhidhīyate।
- namastasyai॥17॥
- namastasyai॥18॥
- namastasyai namo namaḥ॥19॥
- yā devī sarvabhūteṣu buddhirūpeṇa saṃsthitā।
- namastasyai॥20॥
- namastasyai॥21॥
- namastasyai namo namaḥ॥22॥
- yā devī sarvabhūteṣu nidrārūpeṇa saṃsthitā।
- namastasyai॥23॥
- namastasyai॥24॥
- namastasyai namo namaḥ॥25॥
- yā devī sarvabhūteṣu kṣudhārūpeṇa saṃsthitā।
- namastasyai॥26॥
- namastasyai॥27॥
- namastasyai namo namaḥ॥28॥
- yā devī sarvabhūteṣucchāyārūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥29॥
- namastasyai॥30॥
- namastasyai namo namaḥ॥31॥
- yā devī sarvabhūteṣu śaktirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥32॥
- namastasyai॥33॥
- namastasyai namo namaḥ॥34॥
- yā devī sarvabhūteṣu tṛṣṇārūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥35॥
- namastasyai॥36॥
- namastasyai namo namaḥ॥37॥
- yā devī sarvabhūteṣu kṣāntirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥38॥
- namastasyai॥39॥
- namastasyai namo namaḥ॥40॥
- yā devī sarvabhūteṣu jātirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥41॥
- namastasyai॥42॥
- namastasyai namo namaḥ॥43॥
- yā devī sarvabhūteṣu lajjārūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥44॥
- namastasyai॥45॥
- namastasyai namo namaḥ॥46॥
- yā devī sarvabhūteṣu śāntirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥47॥
- namastasyai॥48॥
- namastasyai namo namaḥ॥49॥
- yā devī sarvabhūteṣu śraddhārūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥50॥
- namastasyai॥51॥
- namastasyai namo namaḥ॥52॥
- yā devī sarvabhūteṣu kāntirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥53॥
- namastasyai॥54॥
- namastasyai namo namaḥ॥55॥
- yā devī sarvabhūteṣu lakṣmīrūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥56॥
- namastasyai॥57॥
- namastasyai namo namaḥ॥58॥
- yā devī sarvabhūteṣu vṛttirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥59॥
- namastasyai॥60॥
- namastasyai namo namaḥ॥61॥
- yā devī sarvabhūteṣu smṛtirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥62॥
- namastasyai॥63॥
- namastasyai namo namaḥ॥64॥
- yā devī sarvabhūteṣu dayārūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥65॥
- namastasyai॥66॥
- namastasyai namo namaḥ॥67॥
- yā devī sarvabhūteṣu tuṣṭirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥68॥
- namastasyai॥69॥
- namastasyai namo namaḥ॥70॥
- yā devī sarvabhūteṣu mātṛrūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥71॥
- namastasyai॥72॥
- namastasyai namo namaḥ॥73॥
- yā devī sarvabhūteṣu bhrāntirūpeṇa saṃsthitā॥
- namastasyai॥74॥
- namastasyai॥75॥
- namastasyai namo namaḥ॥76॥
- indriyāṇāmadhiṣṭhātrī bhūtānāṃ cākhileṣu yā।
- bhūteṣu satataṃ tasyai vyāptidevyai namo namaḥ॥77॥
- citirūpeṇa yā kṛtsnametad vyāpya sthitā jagat।
- namastasyai॥78॥
- namastasyai॥79॥
- namastasyai namo namaḥ॥80॥
- stutā suraiḥ pūrvamabhīṣṭasaṃśrayāttathā surendreṇa dineṣu sevitā।
- karotu sā naḥ śubhaheturīśvarī śubhāni bhadrāṇyabhihantu cāpadaḥ॥81॥
- yā sāmprataṃ coddhatadaityatāpitairasmābhirīśā ca surairnamasyate।
- yā ca smṛtā tatkṣaṇameva hanti naḥ sarvāpado bhaktivinamramūrtibhiḥ॥82॥
- ṛṣiruvāca॥83॥
- evaṃ stavādiyuktānāṃ devānāṃ tatra pārvatī।
- snātumabhyāyayau toye jāhnavyā nṛpanandana॥84॥
- sābravīttān surān subhrūrbhavadbhiḥ stūyate'tra kā।
- śarīrakośataścāsyāḥ samudbhūtābravīcchivā॥85॥
- stotraṃ mamaitat kriyate śumbhadaityanirākṛtaiḥ।
- devaiḥ sametaiḥ* samare niśumbhena parājitaiḥ॥86॥
- śarīra*kośādyattasyāḥ pārvatyā niḥsṛtāmbikā।
- kauśikīti* samasteṣu tato lokeṣu gīyate॥87॥
- tasyāṃ vinirgatāyāṃ tu kṛṣṇābhūtsāpi pārvatī।
- kāliketi samākhyātā himācalakṛtāśrayā॥88॥
- tato'mbikāṃ paraṃ rūpaṃ bibhrāṇāṃ sumanoharam।
- dadarśa caṇḍo muṇḍaśca bhṛtyau śumbhaniśumbhayoḥ॥89॥
- tābhyāṃ śumbhāya cākhyātā atīva sumanoharā।
- kāpyāste strī mahārāja bhāsayantī himācalam॥90॥
- naiva tādṛk kvacidrūpaṃ dṛṣṭaṃ kenaciduttamam।
- jñāyatāṃ kāpyasau devī gṛhyatāṃ cāsureśvara॥91॥
- strīratnamaticārvaṅgī dyotayantī diśastviṣā।
- sā tu tiṣṭhati daityendra tāṃ bhavān draṣṭumarhati॥92॥
- yāni ratnāni maṇayo gajāśvādīni vai prabho।
- trailokye tu samastāni sāmprataṃ bhānti te gṛhe॥93॥
- airāvataḥ samānīto gajaratnaṃ purandarāt।
- pārijātataruścāyaṃ tathaivoccaiḥśravā hayaḥ॥94॥
- vimānaṃ haṃsasaṃyuktametattiṣṭhati te'ṅgaṇe।
- ratnabhūtamihānītaṃ yadāsīdvedhaso'dbhutam॥95॥
- nidhireṣa mahāpadmaḥ samānīto dhaneśvarāt।
- kiñjalkinīṃ dadau cābdhirmālāmamlānapaṅkajām॥96॥
- chatraṃ te vāruṇaṃ gehe kāñcanasrāvi tiṣṭhati।
- tathāyaṃ syandanavaro yaḥ purāsītprajāpateḥ॥97॥
- mṛtyorutkrāntidā nāma śaktirīśa tvayā hṛtā।
- pāśaḥ salilarājasya bhrātustava parigrahe॥98॥
- niśumbhasyābdhijātāśca samastā ratnajātayaḥ।
- vahnirapi* dadau tubhyamagniśauce ca vāsasī॥99॥
- evaṃ daityendra ratnāni samastānyāhṛtāni te।
- strīratnameṣā kalyāṇī tvayā kasmānna gṛhyate॥100॥
- ṛṣiruvāca॥101॥
- niśamyeti vacaḥ śumbhaḥ sa tadā caṇḍamuṇḍayoḥ।
- preṣayāmāsa sugrīvaṃ dūtaṃ devyā mahāsuram*॥102॥
- iti ceti ca vaktavyā sā gatvā vacanānmama।
- yathā cābhyeti samprītyā tathā kāryaṃ tvayā laghu॥103॥
- sa tatra gatvā yatrāste śailoddeśe'tiśobhane।
- sā* devī tāṃ tataḥ prāhaślakṣṇaṃ madhurayā girā॥104॥
- dūta uvāca॥105॥
- devi daityeśvaraḥ śumbhastrailokye parameśvaraḥ।
- dūto'haṃ preṣitastena tvatsakāśamihāgataḥ॥106॥
- avyāhatājñaḥ sarvāsu yaḥ sadā devayoniṣu।
- nirjitākhiladaityāriḥ sa yadāha śrṛṇuṣva tat॥107॥
- mama trailokyamakhilaṃ mama devā vaśānugāḥ।
- yajñabhāgānahaṃ sarvānupāśnāmi pṛthak pṛthak॥108॥
- trailokye vararatnāni mama vaśyānyaśeṣataḥ।
- tathaiva gajaratnaṃ* ca hṛtvā* devendravāhanam॥109॥
- kṣīrodamathanodbhūtamaśvaratnaṃ mamāmaraiḥ।
- uccaiḥśravasasaṃjñaṃ tatpraṇipatya samarpitam॥110॥
- yāni cānyāni deveṣu gandharveṣūrageṣu ca।
- ratnabhūtāni bhūtāni tāni mayyeva śobhane॥111॥
- strīratnabhūtāṃ tvāṃ devi loke manyāmahe vayam।
- sā tvamasmānupāgaccha yato ratnabhujo vayam॥112॥
- māṃ vā mamānujaṃ vāpi niśumbhamuruvikramam।
- bhaja tvaṃ ca cañcalāpāṅgi ratnabhūtāsi vai yataḥ॥113॥
- paramaiśvaryamatulaṃ prāpsyase matparigrahāt।
- etad buddhyā samālocya matparigrahatāṃ vraja॥114॥
- ṛṣiruvāca॥115॥
- ityuktā sā tadā devī gambhīrāntaḥsmitā jagau।
- durgā bhagavatī bhadrā yayedaṃ dhāryate jagat॥116॥
- devyuvāca॥117॥
- satyamuktaṃ tvayā nātra mithyā kiñcittvayoditam।
- trailokyādhipatiḥ śumbho niśumbhaścāpi tādṛśaḥ॥118॥
- kiṃ tvatra yatpratijñātaṃ mithyā tatkriyate katham।
- śrūyatāmalpabuddhitvātpratijñā yā kṛtā purā॥119॥
- yo māṃ jayati saṃgrāme yo me darpaṃ vyapohati।
- yo me pratibalo loke sa me bhartā bhaviṣyati॥120॥
- tadāgacchatu śumbho'tra niśumbho vā mahāsuraḥ।
- māṃ jitvā kiṃ cireṇātra pāṇiṃ gṛhṇātu me laghu॥121॥
- dūta uvāca॥122॥
- avaliptāsi maivaṃ tvaṃ devi brūhi mamāgrataḥ।
- trailokye kaḥ pumāṃstiṣṭhedagre śumbhaniśumbhayoḥ॥123॥
- anyeṣāmapi daityānāṃ sarve devā na vai yudhi।
- tiṣṭhanti sammukhe devi kiṃ punaḥ strī tvamekikā॥124॥
- indrādyāḥ sakalā devāstasthuryeṣāṃ na saṃyuge।
- śumbhādīnāṃ kathaṃ teṣāṃ strī prayāsyasi sammukham॥125॥
- sā tvaṃ gaccha mayaivoktā pārśvaṃ śumbhaniśumbhayoḥ।
- keśākarṣaṇanirdhūtagauravā mā gamiṣyasi॥126॥
- devyuvāca॥127॥
- evametad balī śumbho niśumbhaścātivīryavān।
- kiṃ karomi pratijñā me yadanālocitā purā॥128॥
- sa tvaṃ gaccha mayoktaṃ te yadetatsarvamādṛtaḥ।
- tadācakṣvāsurendrāya sa ca yuktaṃ karotu tat*॥oṃ॥129॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye devyā
- dūtasaṃvādo nāma pañcamo'dhyāyaḥ॥5॥
- uvāca 9, tripānmantrāḥ 66, ślokāḥ 54, evam 129,
- evamāditaḥ॥388॥
Sechstes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari ṣaṣṭho'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - ṣaṣṭho'dhyāyaḥ॥
- dhūmralocana-vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ nāgādhīśvaraviṣṭarāṃ phaṇiphaṇottaṃsoruratnāvalī-
- bhāsvaddehalatāṃ divākaranibhāṃ netratrayodbhāsitām।
- mālākumbhakapālanīrajakarāṃ candrārdhacūḍāṃ parāṃ
- sarvajñeśvarabhairavāṅkanilayāṃ padmāvatīṃ cintaye॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- ityākarṇya vaco devyāḥ sa dūto'marṣapūritaḥ।
- samācaṣṭa samāgamya daityarājāya vistarāt॥2॥
- tasya dūtasya tadvākyamākarṇyāsurarāṭ tataḥ।
- sakrodhaḥ prāha daityānāmadhipaṃ dhūmralocanam॥3॥
- he dhūmralocanāśu tvaṃ svasainyaparivāritaḥ।
- tāmānaya balād duṣṭāṃ keśākarṣaṇavihvalām॥4॥
- tatparitrāṇadaḥ kaścidyadi vottiṣṭhate'paraḥ।
- sa hantavyo'maro vāpi yakṣo gandharva eva vā॥5॥
- ṛṣiruvāca॥6॥
- tenājñaptastataḥ śīghraṃ sa daityo dhūmralocanaḥ।
- vṛtaḥ ṣaṣṭyā sahasrāṇāmasurāṇāṃ drutaṃ yayau॥7॥
- sa dṛṣṭvā tāṃ tato devīṃ tuhinācalasaṃsthitām।
- jagādoccaiḥ prayāhīti mūlaṃ śumbhaniśumbhayoḥ॥8॥
- na cetprītyādya bhavatī madbhartāramupaiṣyati।
- tato balānnayāmyeṣa keśākarṣaṇavihvalām॥9॥
- devyuvāca॥10॥
- daityeśvareṇa prahito balavān balasaṃvṛtaḥ।
- balānnayasi māmevaṃ tataḥ kiṃ te karomyaham॥11॥
- ṛṣiruvāca॥12॥
- ityuktaḥ so'bhyadhāvattāmasuro dhūmralocanaḥ।
- huṃkāreṇaiva taṃ bhasma sā cakārāmbikā tataḥ॥13॥
- atha kruddhaṃ mahāsainyamasurāṇāṃ tathāmbikā*।
- vavarṣa sāyakaistīkṣṇaistathā śaktiparaśvadhaiḥ॥14॥
- tato dhutasaṭaḥ kopātkṛtvā nādaṃ subhairavam।
- papātāsurasenāyāṃ siṃho devyāḥ svavāhanaḥ॥15॥
- kāṃścit karaprahāreṇa daityānāsyena cāparān।
- ākramya* cādhareṇānyān* sa jaghāna* mahāsurān॥16॥
- keṣāṃcitpāṭayāmāsa nakhaiḥ koṣṭhāni kesarī*।
- tathā talaprahāreṇa śirāṃsi kṛtavān pṛthak॥17॥
- vicchinnabāhuśirasaḥ kṛtāstena tathāpare।
- papau ca rudhiraṃ koṣṭhādanyeṣāṃ dhutakesaraḥ॥18॥
- kṣaṇena tadbalaṃ sarvaṃ kṣayaṃ nītaṃ mahātmanā।
- tena kesariṇā devyā vāhanenātikopinā॥19॥
- śrutvā tamasuraṃ devyā nihataṃ dhūmralocanam।
- balaṃ ca kṣayitaṃ kṛtsnaṃ devīkesariṇā tataḥ॥20॥
- cukopa daityādhipatiḥ śumbhaḥ prasphuritādharaḥ।
- ājñāpayāmāsa ca tau caṇḍamuṇḍau mahāsurau॥21॥
- he caṇḍa he muṇḍa balairbahubhiḥ* parivāritau।
- tatra gacchata gatvā ca sā samānīyatāṃ laghu॥22॥
- keśeṣvākṛṣya baddhvā vā yadi vaḥ saṃśayo yudhi।
- tadāśeṣāyudhaiḥ sarvairasurairvinihanyatām॥23॥
- tasyāṃ hatāyāṃ duṣṭāyāṃ siṃhe ca vinipātite।
- śīghramāgamyatāṃ baddhvā gṛhītvā tāmathāmbikām॥oṃ॥24॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- śumbhaniśumbhasenānīdhūmralocanavadho nāma ṣaṣṭho'dhyāyaḥ॥6॥
- uvāca 4, ślokāḥ 20, evam 24,
- evamāditaḥ॥412॥
Siebtes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari - saptamo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - saptamo'dhyāyaḥ॥
- caṇḍa aura muṇḍakā vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ dhyāyeyaṃ ratnapīṭhe śukakalapaṭhitaṃ śṛṇvatīṃ śyāmalāṅgīṃ
- nyastaikāṅghriṃ saroje śaśiśakaladharāṃ vallakīṃ vādayantīm।
- kahlārābaddhamālāṃ niyamitavilasaccolikāṃ raktavastrāṃ
- mātaṅgīṃ śaṅkhapātrāṃ madhuramadhumadāṃ citrakodbhāsibhālām॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- ājñaptāste tato daityāścaṇḍamuṇḍapurogamāḥ।
- caturaṅgabalopetā yayurabhyudyatāyudhāḥ॥2॥
- dadṛśuste tato devīmīṣaddhāsāṃ vyavasthitām।
- siṃhasyopari śailendraśṛṅge mahati kāñcane॥3॥
- te dṛṣṭvā tāṃ samādātumudyamaṃ cakrurudyatāḥ।
- ākṛṣṭacāpāsidharāstathānye tatsamīpagāḥ॥4॥
- tataḥ kopaṃ cakāroccairambikā tānarīn prati।
- kopena cāsyā vadanaṃ maṣī*varṇamabhūttadā॥5॥
- bhrukuṭīkuṭilāttasyā lalāṭaphalakāddrutam।
- kālī karālavadanā viniṣkrāntāsipāśinī॥6॥
- vicitrakhaṭvāṅgadharā naramālāvibhūṣaṇā।
- dvīpicarmaparīdhānā śuṣkamāṃsātibhairavā॥7॥
- ativistāravadanā jihvālalanabhīṣaṇā।
- nimagnāraktanayanā nādāpūritadiṅmukhā॥8॥
- sā vegenābhipatitā ghātayantī mahāsurān।
- sainye tatra surārīṇāmabhakṣayata tadbalam॥9॥
- pārṣṇigrāhāṅkuśagrāhiyodhaghaṇṭāsamanvitān।
- samādāyaikahastena mukhe cikṣepa vāraṇān॥10॥
- tathaiva yodhaṃ turagai rathaṃ sārathinā saha।
- nikṣipya vaktre daśanaiścarvayantya*tibhairavam॥11॥
- ekaṃ jagrāha keśeṣu grīvāyāmatha cāparam।
- pādenākramya caivānyamurasānyamapothayat॥12॥
- tairmuktāni ca śastrāṇi mahāstrāṇi tathāsuraiḥ।
- mukhena jagrāha ruṣā daśanairmathitānyapi॥13॥
- balināṃ tad balaṃ sarvamasurāṇāṃ durātmanām।
- mamardābhakṣayaccānyānanyāṃścātāḍayattathā॥14॥
- asinā nihatāḥ kecitkecitkhaṭvāṅgatāḍitāḥ*।
- jagmurvināśamasurā dantāgrābhihatāstathā॥15॥
- kṣaṇena tad balaṃ sarvamasurāṇāṃ nipātitam।
- dṛṣṭvā caṇḍo'bhidudrāva tāṃ kālīmatibhīṣaṇām॥16॥
- śaravarṣairmahābhīmairbhīmākṣīṃ tāṃ mahāsuraḥ।
- chādayāmāsa cakraiśca muṇḍaḥ kṣiptaiḥ sahasraśaḥ॥17॥
- tāni cakrāṇyanekāni viśamānāni tanmukham।
- babhuryathārkabimbāni subahūni ghanodaram॥18॥
- tato jahāsātiruṣā bhīmaṃ bhairavanādinī।
- kālīkarālavaktrāntardurdarśadaśanojjvalā॥19॥
- utthāya ca mahāsiṃ haṃ devī caṇḍamadhāvata।
- gṛhītvā cāsya keśeṣu śirastenāsinācchinat*॥20॥
- atha muṇḍo'bhyadhāvattāṃ dṛṣṭvā caṇḍaṃ nipātitam।
- tamapyapātayadbhūmau sā khaḍgābhihataṃ ruṣā॥21॥
- hataśeṣaṃ tataḥ sainyaṃ dṛṣṭvā caṇḍaṃ nipātitam।
- muṇḍaṃ ca sumahāvīryaṃ diśo bheje bhayāturam॥22॥
- śiraścaṇḍasya kālī ca gṛhītvā muṇḍameva ca।
- prāha pracaṇḍāṭṭahāsamiśramabhyetya caṇḍikām॥23॥
- mayā tavātropahṛtau caṇḍamuṇḍau mahāpaśū।
- yuddhayajñe svayaṃ śumbhaṃ niśumbhaṃ ca haniṣyasi॥24॥
- ṛṣiruvāca॥25॥
- tāvānītau tato dṛṣṭvā caṇḍamuṇḍau mahāsurau।
- uvāca kālīṃ kalyāṇī lalitaṃ caṇḍikā vacaḥ॥26॥
- yasmāccaṇḍaṃ ca muṇḍaṃ ca gṛhītvā tvamupāgatā।
- cāmuṇḍeti tato loke khyātā devi bhaviṣyasi॥oṃ॥27॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- caṇḍamuṇḍavadho nāma saptamo'dhyāyaḥ॥7॥
- uvāca 2, ślokāḥ 25, evam 27,
- evamāditaḥ॥439॥
Achtes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari - aṣṭamo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - aṣṭamo'dhyāyaḥ॥
- raktabīja-vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ aruṇāṃ karuṇātaraṅgitākṣīṃ
- dhṛtapāśāṅkuśabāṇacāpahastām।
- aṇimādibhirāvṛtāṃ mayūkhai-
- rahamityeva vibhāvaye bhavānīm॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- caṇḍe ca nihate daitye muṇḍe ca vinipātite।
- bahuleṣu ca sainyeṣu kṣayiteṣvasureśvaraḥ॥2॥
- tataḥ kopaparādhīnacetāḥ śumbhaḥ pratāpavān।
- udyogaṃ sarvasainyānāṃ daityānāmādideśa ha॥3॥
- adya sarvabalairdaityāḥ ṣaḍaśītirudāyudhāḥ।
- kambūnāṃ caturaśītirniryāntu svabalairvṛtāḥ॥4॥
- koṭivīryāṇi pañcāśadasurāṇāṃ kulāni vai।
- śataṃ kulāni dhaumrāṇāṃ nirgacchantu mamājñayā॥5॥
- kālakā daurhṛda mauryāḥ kālakeyāstathāsurāḥ।
- yuddhāya sajjā niryāntu ājñayā tvaritā mama॥6॥
- ityājñāpyāsurapatiḥ śumbho bhairavaśāsanaḥ।
- nirjagāma mahāsainyasahasrairbahubhirvṛtaḥ॥7॥
- āyāntaṃ caṇḍikā dṛṣṭvā tatsainyamatibhīṣaṇam।
- jyāsvanaiḥ pūrayāmāsa dharaṇīgaganāntaram॥8॥
- tataḥ* siṃho mahānādamatīva kṛtavān nṛpa।
- ghaṇṭāsvanena tannādamambikā* copabṛṃhayat॥9॥
- dhanurjyāsiṃhaghaṇṭānāṃ nādāpūritadiṅmukhā।
- ninādairbhīṣaṇaiḥ kālī jigye vistāritānanā॥10॥
- taṃ ninādamupaśrutya daityasainyaiścaturdiśam।
- devī siṃhastathā kālī saroṣaiḥ parivāritāḥ॥11॥
- etasminnantare bhūpa vināśāya suradviṣām।
- bhavāyāmarasiṃhānāmativīryabalānvitāḥ॥12॥
- brahmeśaguhaviṣṇūnāṃ tathendrasya ca śaktayaḥ।
- śarīrebhyo viniṣkramya tadrūpaiścaṇḍikāṃ yayuḥ॥13॥
- yasya devasya yadrūpaṃ yathābhūṣaṇavāhanam।
- tadvadeva hi tacchaktirasurān yoddhumāyayau॥14॥
- haṃsayuktavimānāgre sākṣasūtrakamaṇḍaluḥ।
- āyātā brahmaṇaḥ śaktirbrahmāṇī sābhidhīyate॥15॥
- māheśvarī vṛṣārūḍhā triśūlavaradhāriṇī।
- mahāhivalayā prāptā candrarekhāvibhūṣaṇā॥16॥
- kaumārī śaktihastā ca mayūravaravāhanā।
- yoddhumabhyāyayau daityānambikā guharūpiṇī॥17॥
- tathaiva vaiṣṇavī śaktirgaruḍopari saṃsthitā।
- śaṅkhacakragadāśāṅrgakhaḍgahastābhyupāyayau॥18॥
- yajñavārāhamatulaṃ* rūpaṃ yā bibhrato* hareḥ।
- śaktiḥ sāpyāyayau tatra vārāhīṃ bibhratī tanum॥19॥
- nārasiṃhī nṛsiṃhasya bibhratī sadṛśaṃ vapuḥ।
- prāptā tatra saṭākṣepakṣiptanakṣatrasaṃhatiḥ॥20॥
- vajrahastā tathaivaindrī gajarājopari sthitā।
- prāptā sahasranayanā yathā śakrastathaiva sā॥21॥
- tataḥ parivṛtastābhirīśāno devaśaktibhiḥ।
- hanyantāmasurāḥ śīghraṃ mama prītyāhacaṇḍikām॥22॥
- tato devīśarīrāttu viniṣkrāntātibhīṣaṇā।
- caṇḍikāśaktiratyugrā śivāśataninādinī॥23॥
- sā cāha dhūmrajaṭilamīśānamaparājitā।
- dūta tvaṃ gaccha bhagavan pārśvaṃ śumbhaniśumbhayoḥ॥24॥
- brūhi śumbhaṃ niśumbhaṃ ca dānavāvatigarvitau।
- ye cānye dānavāstatra yuddhāya samupasthitāḥ॥25॥
- trailokyamindro labhatāṃ devāḥ santu havirbhujaḥ।
- yūyaṃ prayāta pātālaṃ yadi jīvitumicchatha॥26॥
- balāvalepādatha cedbhavanto yuddhakāṅkṣiṇaḥ।
- tadāgacchata tṛpyantu macchivāḥ piśitena vaḥ॥27॥
- yato niyukto dautyena tayā devyā śivaḥ svayam।
- śivadūtīti loke'smiṃstataḥ sā khyātimāgatā॥28॥
- te'pi śrutvā vaco devyāḥ śarvākhyātaṃ mahāsurāḥ।
- amarṣāpūritā jagmuryatra* kātyāyanī sthitā॥29॥
- tataḥ prathamamevāgre śaraśaktyṛṣṭivṛṣṭibhiḥ।
- vavarṣuruddhatāmarṣāstāṃ devīmamarārayaḥ॥30॥
- sā ca tān prahitān bāṇāñchūlaśaktiparaśvadhān।
- ciccheda līlayādhmātadhanurmuktairmaheṣubhiḥ॥31॥
- tasyāgratastathā kālī śūlapātavidāritān।
- khaṭvāṅgapothitāṃścārīn kurvatī vyacarattadā॥32॥
- kamaṇḍalujalākṣepahatavīryān hataujasaḥ।
- brahmāṇī cākarocchatrūn yena yena sma dhāvati॥33॥
- māheśvarī triśūlena tathā cakreṇa vaiṣṇavī।
- daityāñjaghāna kaumārī tathā śaktyātikopanā॥34॥
- aindrīkuliśapātena śataśo daityadānavāḥ।
- peturvidāritāḥ pṛthvyāṃ rudhiraughapravarṣiṇaḥ॥35॥
- tuṇḍaprahāravidhvastā daṃṣṭrāgrakṣatavakṣasaḥ।
- vārāhamūrtyā nyapataṃścakreṇa ca vidāritāḥ॥36॥
- nakhairvidāritāṃścānyān bhakṣayantī mahāsurān।
- nārasiṃhī cacārājau nādāpūrṇadigambarā॥37॥
- caṇḍāṭṭahāsairasurāḥ śivadūtyabhidūṣitāḥ।
- petuḥ pṛthivyāṃ patitāṃstāṃścakhādātha sā tadā॥38॥
- iti mātṛgaṇaṃ kruddhaṃ mardayantaṃ mahāsurān।
- dṛṣṭvābhyupāyairvividhairneśurdevārisainikāḥ॥39॥
- palāyanaparān dṛṣṭvā daityān mātṛgaṇārditān।
- yoddhumabhyāyayau kruddho raktabījo mahāsuraḥ॥40॥
- raktabinduryadā bhūmau patatyasya śarīrataḥ।
- samutpatati medinyāṃ* tatpramāṇastadāsuraḥ॥41॥
- yuyudhe sa gadāpāṇirindraśaktyā mahāsuraḥ।
- tataścaindrī svavajreṇa raktabījamatāḍayat॥42॥
- kuliśenāhatasyāśu bahu* susrāva śoṇitam।
- samuttasthustato yodhāstadrūpāstatparākramāḥ॥43॥
- yāvantaḥ patitāstasya śarīrādraktabindavaḥ।
- tāvantaḥ puruṣā jātāstadvīryabalavikramāḥ॥44॥
- te cāpi yuyudhustatra puruṣā raktasambhavāḥ।
- samaṃ mātṛbhiratyugraśastrapātātibhīṣaṇam॥45॥
- punaśca vajrapātena kṣatamasya śiro yadā।
- vavāha raktaṃ puruṣāstato jātāḥ sahasraśaḥ॥46॥
- vaiṣṇavī samare cainaṃ cakreṇābhijaghāna ha।
- gadayā tāḍayāmāsa aindrī tamasureśvaram॥47॥
- vaiṣṇavīcakrabhinnasya rudhirasrāvasambhavaiḥ।
- sahasraśo jagadvyāptaṃ tatpramāṇairmahāsuraiḥ॥48॥
- śaktyā jaghāna kaumārī vārāhī ca tathāsinā।
- māheśvarī triśūlena raktabījaṃ mahāsuram॥49॥
- sa cāpi gadayā daityaḥ sarvā evāhanat pṛthak।
- mātṝḥ kopasamāviṣṭo raktabījo mahāsuraḥ॥50॥
- tasyāhatasya bahudhā śaktiśūlādibhirbhuvi।
- papāta yo vai raktaughastenāsañchataśo'surāḥ॥51॥
- taiścāsurāsṛksambhūtairasuraiḥ sakalaṃ jagat।
- vyāptamāsīttato devā bhayamājagmuruttamam॥52॥
- tān viṣaṇṇān surān dṛṣṭvā caṇḍikā prāha satvarā।
- uvāca kālīṃ cāmuṇḍe vistīrṇaṃ* vadanaṃ kuru॥53॥
- macchastrapātasambhūtān raktabindūnmahāsurān।
- raktabindoḥ pratīccha tvaṃ vaktreṇānena veginā*॥54॥
- bhakṣayantī cara raṇe tadutpannānmahāsurān।
- evameṣa kṣayaṃ daityaḥ kṣīṇarakto gamiṣyati॥55॥
- bhakṣyamāṇāstvayā cogrā na cotpatsyanti cāpare*।
- ityuktvā tāṃ tato devī śūlenābhijaghāna tam॥56॥
- mukhena kālī jagṛhe raktabījasya śoṇitam।
- tato'sāvājaghānātha gadayā tatra caṇḍikām॥57॥
- na cāsyā vedanāṃ cakre gadāpāto'lpikāmapi।
- tasyāhatasya dehāttu bahu susrāva śoṇitam॥58॥
- yatastatastadvaktreṇa cāmuṇḍā sampratīcchati।
- mukhe samudgatā ye'syā raktapātānmahāsurāḥ॥59॥
- tāṃścakhādātha cāmuṇḍā papau tasya ca śoṇitam।
- devī śūlena vajreṇa* bāṇairasibhirṛṣṭibhiḥ॥60॥
- jaghāna raktabījaṃ taṃ cāmuṇḍāpītaśoṇitam।
- sa papāta mahīpṛṣṭhe śastrasaṅghasamāhataḥ*॥61॥
- nīraktaśca mahīpāla raktabījo mahāsuraḥ।
- tataste harṣamatulamavāpustridaśā nṛpa॥62॥
- teṣāṃ mātṛgaṇo jāto nanartāsṛṅmadoddhataḥ॥oṃ॥63॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- raktabījavadho nāmāṣṭamo'dhyāyaḥ॥8॥
- uvāca 1, ardhaślokaḥ 1, ślokāḥ 61,
- evam 63, evamāditaḥ॥502॥
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - navamo'dhyāyaḥ॥
- niśumbha-vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ bandhūkakāñcananibhaṃ rucirākṣamālāṃ
- pāśāṅkuśau ca varadāṃ nijabāhudaṇḍaiḥ।
- bibhrāṇaminduśakalābharaṇaṃ trinetra-
- mardhāmbikeśamaniśaṃ vapurāśrayāmi॥
- "oṃ" rājovāca॥1॥
- vicitramidamākhyātaṃ bhagavan bhavatā mama।
- devyāścaritamāhātmyaṃ raktabījavadhāśritam॥2॥
- bhūyaścecchāmyahaṃ śrotuṃ raktabīje nipātite।
- cakāra śumbho yatkarma niśumbhaścātikopanaḥ॥3॥
- ṛṣiruvāca॥4॥
- cakāra kopamatulaṃ raktabīje nipātite।
- śumbhāsuro niśumbhaśca hateṣvanyeṣu cāhave॥5॥
- hanyamānaṃ mahāsainyaṃ vilokyāmarṣamudvahan।
- abhyadhāvanniśumbho'tha mukhyayāsurasenayā॥6॥
- tasyāgratastathā pṛṣṭhe pārśvayośca mahāsurāḥ।
- saṃdaṣṭauṣṭhapuṭāḥ kruddhā hantuṃ devīmupāyayuḥ॥7॥
- ājagāma mahāvīryaḥ śumbho'pi svabalairvṛtaḥ।
- nihantuṃ caṇḍikāṃ kopātkṛtvā yuddhaṃ tu mātṛbhiḥ॥8॥
- tato yuddhamatīvāsīddevyā śumbhaniśumbhayoḥ।
- śaravarṣamatīvograṃ meghayoriva varṣatoḥ॥9॥
- cicchedāstāñcharāṃstābhyāṃ caṇḍikā svaśarotkaraiḥ*।
- tāḍayāmāsa cāṅgeṣu śastraughairasureśvarau॥10॥
- niśumbho niśitaṃ khaḍgaṃ carma cādāya suprabham।
- atāḍayanmūrdhni siṃhaṃ devyā vāhanamuttamam॥11॥
- tāḍite vāhane devī kṣurapreṇāsimuttamam।
- niśumbhasyāśu ciccheda carma cāpyaṣṭacandrakam॥12॥
- chinne carmaṇi khaḍge ca śaktiṃ cikṣepa so'suraḥ।
- tāmapyasya dvidhā cakre cakreṇābhimukhāgatām॥13॥
- kopādhmāto niśumbho'tha śūlaṃ jagrāha dānavaḥ।
- āyātaṃ* muṣṭipātena devī taccāpyacūrṇayat॥14॥
- āvidhyātha* gadāṃ so'pi cikṣepa caṇḍikāṃ prati।
- sāpi devyā triśūlena bhinnā bhasmatvamāgatā॥15॥
- tataḥ paraśuhastaṃ tamāyāntaṃ daityapuṅgavam।
- āhatya devī bāṇaughairapātayata bhūtale॥16॥
- tasminnipatite bhūmau niśumbhe bhīmavikrame।
- bhrātaryatīva saṃkruddhaḥ prayayau hantumambikām॥17॥
- sa rathasthastathātyuccairgṛhītaparamāyudhaiḥ।
- bhujairaṣṭābhiratulairvyāpyāśeṣaṃ babhau nabhaḥ॥18॥
- tamāyāntaṃ samālokya devī śaṅkhamavādayat।
- jyāśabdaṃ cāpi dhanuṣaścakārātīva duḥsaham॥19॥
- pūrayāmāsa kakubho nijaghaṇṭāsvanena ca।
- samastadaityasainyānāṃ tejovadhavidhāyinā॥20॥
- tataḥ siṃho mahānādaistyājitebhamahāmadaiḥ।
- pūrayāmāsa gaganaṃ gāṃ tathaiva* diśo daśa॥21॥
- tataḥ kālī samutpatya gaganaṃ kṣmāmatāḍayat।
- karābhyāṃ tanninādena prāksvanāste tirohitāḥ॥22॥
- aṭṭāṭṭahāsamaśivaṃ śivadūtī cakāra ha।
- taiḥ śabdairasurāstresuḥ śumbhaḥ kopaṃ paraṃ yayau॥23॥
- durātmaṃstiṣṭha tiṣṭheti vyājahārāmbikā yadā।
- tadā jayetyabhihitaṃ devairākāśasaṃsthitaiḥ॥24॥
- śumbhenāgatya yā śaktirmuktā jvālātibhīṣaṇā।
- āyāntī vahnikūṭābhā sā nirastā maholkayā॥25॥
- siṃhanādena śumbhasya vyāptaṃ lokatrayāntaram।
- nirghātaniḥsvano ghoro jitavānavanīpate॥26॥
- śumbhamuktāñcharāndevī śumbhastatprahitāñcharān।
- ciccheda svaśarairugraiḥ śataśo'tha sahasraśaḥ॥27॥
- tataḥ sā caṇḍikā kruddhā śūlenābhijaghāna tam।
- sa tadābhihato bhūmau mūrcchito nipapāta ha॥28॥
- tato niśumbhaḥ samprāpya cetanāmāttakārmukaḥ।
- ājaghāna śarairdevīṃ kālīṃ kesariṇaṃ tathā॥29॥
- punaśca kṛtvā bāhūnāmayutaṃ danujeśvaraḥ।
- cakrāyudhena ditijaśchādayāmāsa caṇḍikām॥30॥
- tato bhagavatī kruddhā durgā durgārtināśinī।
- ciccheda tāni cakrāṇi svaśaraiḥ sāyakāṃśca tān॥31॥
- tato niśumbho vegena gadāmādāya caṇḍikām।
- abhyadhāvata vai hantuṃ daityasenāsamāvṛtaḥ॥32॥
- tasyāpatata evāśu gadāṃ ciccheda caṇḍikā।
- khaḍgena śitadhāreṇa sa ca śūlaṃ samādade॥33॥
- śūlahastaṃ samāyāntaṃ niśumbhamamarārdanam।
- hṛdi vivyādha śūlena vegāviddhena caṇḍikā॥34॥
- bhinnasya tasya śūlena hṛdayānniḥsṛto'paraḥ।
- mahābalo mahāvīryastiṣṭheti puruṣo vadan॥35॥
- tasya niṣkrāmato devī prahasya svanavattataḥ।
- śiraściccheda khaḍgena tato'sāvapatadbhuvi॥36॥
- tataḥ siṃhaścakhādograṃ* daṃṣṭrākṣuṇṇaśirodharān।
- asurāṃstāṃstathā kālī śivadūtī tathāparān॥37॥
- kaumārīśaktinirbhinnāḥ kecinneśurmahāsurāḥ।
- brahmāṇīmantrapūtena toyenānye nirākṛtāḥ॥38॥
- māheśvarītriśūlena bhinnāḥ petustathāpare।
- vārāhītuṇḍaghātena keciccūrṇīkṛtā bhuvi॥39॥
- khaṇḍaṃ* khaṇḍaṃ ca cakreṇa vaiṣṇavyā dānavāḥ kṛtāḥ।
- vajreṇa caindrīhastāgravimuktena tathāpare॥40॥
- kecidvineśurasurāḥ kecinnaṣṭā mahāhavāt।
- bhakṣitāścāpare kālīśivadūtīmṛgādhipaiḥ॥oṃ॥41॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- niśumbhavadho nāma navamo'dhyāyaḥ॥9॥
- uvāca 2, ślokāḥ 39, evam 41,
- evamāditaḥ॥543॥
Zehntes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari - daśamo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - daśamo'dhyāyaḥ॥
- śumbha-vadha
- ॥dhyānam॥
- oṃ uttaptahemarucirāṃ ravicandravahni-
- netrāṃ dhanuśśarayutāṅkuśapāśaśūlam।
- ramyairbhujaiśca dadhatīṃ śivaśaktirūpāṃ
- kāmeśvarīṃ hṛdi bhajāmi dhṛtendulekhām॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- niśumbhaṃ nihataṃ dṛṣṭvā bhrātaraṃ prāṇasammitam।
- hanyamānaṃ balaṃ caiva śumbhaḥ kruddho'bravīdvacaḥ॥2॥
- balāvalepādduṣṭe* tvaṃ mā durge garvamāvaha।
- anyāsāṃ balamāśritya yuddhyase yātimāninī॥3॥
- devyuvāca॥4॥
- ekaivāhaṃ jagatyatra dvitīyā kā mamāparā।
- paśyaitā duṣṭa mayyeva viśantyo madvibhūtayaḥ*॥5॥
- tataḥ samastāstā devyo brahmāṇīpramukhā layam।
- tasyā devyāstanau jagmurekaivāsīttadāmbikā॥6॥
- devyuvāca॥7॥
- ahaṃ vibhūtyā bahubhiriha rūpairyadāsthitā।
- tatsaṃhṛtaṃ mayaikaiva tiṣṭhāmyājau sthiro bhava॥8॥
- ṛṣiruvāca।।9॥
- tataḥ pravavṛte yuddhaṃ devyāḥ śumbhasya cobhayoḥ।
- paśyatāṃ sarvadevānāmasurāṇāṃ ca dāruṇam॥10॥
- śaravarṣaiḥ śitaiḥ śastraistathāstraiścaiva dāruṇaiḥ।
- tayoryuddhamabhūdbhūyaḥ sarvalokabhayaṅkaram॥11॥
- divyānyastrāṇi śataśo mumuce yānyathāmbikā।
- babhañja tāni daityendrastatpratīghātakartṛbhiḥ॥12॥
- muktāni tena cāstrāṇi divyāni parameśvarī।
- babhañja līlayaivograhu*ṅkāroccāraṇādibhiḥ॥13॥
- tataḥ śaraśatairdevīmācchādayata so'suraḥ।
- sāpi* tatkupitā devī dhanuściccheda ceṣubhiḥ॥14॥
- chinne dhanuṣi daityendrastathā śaktimathādade।
- ciccheda devī cakreṇa tāmapyasya kare sthitām॥15॥
- tataḥ khaḍgamupādāya śatacandraṃ ca bhānumat।
- abhyadhāvattadā* devīṃ daityānāmadhipeśvaraḥ॥16॥
- tasyāpatata evāśu khaḍgaṃ ciccheda caṇḍikā।
- dhanurmuktaiḥ śitairbāṇaiścarma cārkakarāmalam*॥17॥
- hatāśvaḥ sa tadā daityaśchinnadhanvā visārathiḥ।
- jagrāha mudgaraṃ ghoramambikānidhanodyataḥ॥18॥
- cicchedāpatatastasya mudgaraṃ niśitaiḥ śaraiḥ।
- tathāpi so'bhyadhāvattāṃ muṣṭimudyamya vegavān॥19॥
- sa muṣṭiṃ pātayāmāsa hṛdaye daityapuṅgavaḥ।
- devyāstaṃ cāpi sā devī talenorasyatāḍayat॥20॥
- talaprahārābhihato nipapāta mahītale।
- sa daityarājaḥ sahasā punareva tathotthitaḥ॥21॥
- utpatya ca pragṛhyoccairdevīṃ gaganamāsthitaḥ।
- tatrāpi sā nirādhārā yuyudhe tena caṇḍikā॥22॥
- niyuddhaṃ khe tadā daityaścaṇḍikā ca parasparam।
- cakratuḥ prathamaṃ siddhamunivismayakārakam॥23॥
- tato niyuddhaṃ suciraṃ kṛtvā tenāmbikā saha।
- utpātya bhrāmayāmāsa cikṣepa dharaṇītale॥24॥
- sa kṣipto dharaṇīṃ prāpya muṣṭimudyamya vegitaḥ*।
- abhyadhāvata duṣṭātmā caṇḍikānidhanecchayā॥25॥
- tamāyāntaṃ tato devī sarvadaityajaneśvaram।
- jagatyāṃ pātayāmāsa bhittvā śūlena vakṣasi॥26॥
- sa gatāsuḥ papātorvyāṃ devīśūlāgravikṣataḥ।
- cālayan sakalāṃ pṛthvīṃ sābdhidvīpāṃ saparvatām॥27॥
- tataḥ prasannamakhilaṃ hate tasmin durātmani।
- jagatsvāsthyamatīvāpa nirmalaṃ cābhavannabhaḥ॥28॥
- utpātameghāḥ solkā ye prāgāsaṃste śamaṃ yayuḥ।
- sarito mārgavāhinyastathāsaṃstatra pātite॥29॥
- tato devagaṇāḥ sarve harṣanirbharamānasāḥ।
- babhūvurnihate tasmin gandharvā lalitaṃ jaguḥ॥30॥
- avādayaṃstathaivānye nanṛtuścāpsarogaṇāḥ।
- vavuḥ puṇyāstathā vātāḥ suprabho'bhūddivākaraḥ॥31॥
- jajvaluścāgnayaḥ śāntāḥ śāntā digjanitasvanāḥ॥oṃ॥32॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- śumbhavadho nāma daśamo'dhyāyaḥ॥10॥
- uvāca 4, ardhaślokaḥ 1, ślokāḥ 27,
- evam 32, evamāditaḥ॥575॥
Elftes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari ekādaśo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - ekādaśo'dhyāyaḥ॥
- devatāoṃ dvārā devī kī satuti tathā devī dvārā devatāoṃ ko varadāna
- ॥dhyānam॥
- oṃ bālaravidyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām।
- smeramukhīṃ varadāṅkuśapāśābhītikarāṃ prabhaje bhuvaneśīm॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- devyā hate tatra mahāsurendre
- sendrāḥ surā vahnipurogamāstām।
- kātyāyanīṃ tuṣṭuvuriṣṭalābhād*
- vikāśivaktrābjavikāśitāśāḥ*॥2॥
- devi prapannārtihare prasīda
- prasīda mātarjagato'khilasya।
- prasīda viśveśvari pāhi viśvaṃ
- tvamīśvarī devi carācarasya॥3॥
- ādhārabhūtā jagatastvamekā
- mahīsvarūpeṇa yataḥ sthitāsi।
- apāṃ svarūpasthitayā tvayaita-
- dāpyāyate kṛtsnamalaṅghyavīrye॥4॥
- tvaṃ vaiṣṇavī śaktiranantavīryā
- viśvasya bījaṃ paramāsi māyā।
- sammohitaṃ devi samastametat
- tvaṃ vai prasannā bhuvi muktihetuḥ॥5॥
- vidyāḥ samastāstava devi bhedāḥ
- striyaḥ samastāḥ sakalā jagatsu।
- tvayaikayā pūritamambayaitat
- kā te stutiḥ stavyaparā paroktiḥ॥6॥
- sarvabhūtā yadā devī svargamukti*pradāyinī।
- tvaṃ stutā stutaye kā vā bhavantu paramoktayaḥ॥7॥
- sarvasya buddhirūpeṇa janasya hṛdi saṃsthite।
- svargāpavargade devi nārāyaṇi namo'stu te॥8॥
- kalākāṣṭhādirūpeṇa pariṇāmapradāyini।
- viśvasyoparatau śakte nārāyaṇi namo'stu te॥9॥
- sarvamaṅgalamaṃṅgalye* śive sarvārthasādhike।
- śaraṇye tryambake gauri nārāyaṇi namo'stu te॥10॥
- sṛṣṭisthitivināśānāṃ śaktibhūte sanātani।
- guṇāśraye guṇamaye nārāyaṇi namo'stu te॥11॥
- śaraṇāgatadīnārtaparitrāṇaparāyaṇe।
- sarvasyārtihare devi nārāyaṇi namo'stu te॥12॥
- haṃsayuktavimānasthe brahmāṇīrūpadhāriṇi।
- kauśāmbhaḥkṣarike devi nārāyaṇi namo'stu te॥13॥
- triśūlacandrāhidhare mahāvṛṣabhavāhini।
- māheśvarīsvarūpeṇa nārāyaṇi namo'stu te॥14॥
- mayūrakukkuṭavṛte mahāśaktidhare'naghe।
- kaumārīrūpasaṃsthāne nārāyaṇi namo'stu te॥15॥
- śaṅkhacakragadāśāṅrgagṛhītaparamāyudhe।
- prasīda vaiṣṇavīrūpe nārāyaṇi namo'stu te॥16॥
- gṛhītogramahācakre daṃṣṭroddhṛtavasuṃdhare।
- varāharūpiṇi śive nārāyaṇi namo'stu te॥17॥
- nṛsiṃharūpeṇogreṇa hantuṃ daityān kṛtodyame।
- trailokyatrāṇasahite nārāyaṇi namo'stu te॥18॥
- kirīṭini mahāvajre sahasranayanojjvale।
- vṛtraprāṇahare caindri nārāyaṇi namo'stu te॥19॥
- śivadūtīsvarūpeṇa hatadaityamahābale।
- ghorarūpe mahārāve nārāyaṇi namo'stu te॥20॥
- daṃṣṭrākarālavadane śiromālāvibhūṣaṇe।
- cāmuṇḍe muṇḍamathane nārāyaṇi namo'stu te॥21॥
- lakṣmi lajje mahāvidye śraddhe puṣṭisvadhe* dhruve।
- mahārātri* mahā'vidye* nārāyaṇi namo'stu te॥22॥
- medhe sarasvati vare bhūti bābhravi tāmasi।
- niyate tvaṃ prasīdeśe nārāyaṇi namo'stu te*॥23॥
- sarvasvarūpe sarveśe sarvaśaktisamanvite।
- bhayebhyastrāhi no devi durge devi namo'stu te॥24॥
- etatte vadanaṃ saumyaṃ locanatrayabhūṣitam।
- pātu naḥ sarvabhītibhyaḥ kātyāyani namo'stu te॥25॥
- jvālākarālamatyugramaśeṣāsurasūdanam।
- triśūlaṃ pātu no bhīterbhadrakāli namo'stu te॥26॥
- hinasti daityatejāṃsi svanenāpūrya yā jagat।
- sā ghaṇṭā pātu no devi pāpebhyo'naḥ sutāniva॥27॥
- asurāsṛgvasāpaṅkacarcitaste karojjvalaḥ।
- śubhāya khaḍgo bhavatu caṇḍike tvāṃ natā vayam॥28॥
- rogānaśeṣānapahaṃsi tuṣṭā
- ruṣṭā* tu kāmān sakalānabhīṣṭān।
- tvāmāśritānāṃ na vipannarāṇāṃ
- tvāmāśritā hyāśrayatāṃ prayānti॥29॥
- etatkṛtaṃ yatkadanaṃ tvayādya
- dharmadviṣāṃ devi mahāsurāṇām।
- rūpairanekairbahudhātmamūrtiṃ
- kṛtvāmbike tatprakaroti kānyā॥30॥
- vidyāsu śāstreṣu vivekadīpe-
- ṣvādyeṣu vākyeṣu ca kā tvadanyā।
- mamatvagarte'timahāndhakāre
- vibhrāmayatyetadatīva viśvam॥31॥
- rakṣāṃsi yatrograviṣāśca nāgā
- yatrārayo dasyubalāni yatra।
- dāvānalo yatra tathābdhimadhye
- tatra sthitā tvaṃ paripāsi viśvam॥32॥
- viśveśvari tvaṃ paripāsi viśvaṃ
- viśvātmikā dhārayasīti viśvam।
- viśveśavandyā bhavatī bhavanti
- viśvāśrayā ye tvayi bhaktinamrāḥ॥33॥
- devi prasīda paripālaya no'ribhīte-
- rnityaṃ yathāsuravadhādadhunaiva sadyaḥ।
- pāpāni sarvajagatāṃ praśamaṃ* nayāśu
- utpātapākajanitāṃśca mahopasargān॥34॥
- praṇatānāṃ prasīda tvaṃ devi viśvārtihāriṇi।
- trailokyavāsināmīḍye lokānāṃ varadā bhava॥35॥
- devyuvāca॥36॥
- varadāhaṃ suragaṇā varaṃ yanmanasecchatha।
- taṃ vṛṇudhvaṃ prayacchāmi jagatāmupakārakam॥37॥
- devā ūcuḥ॥38॥
- sarvābādhāpraśamanaṃ trailokyasyākhileśvari।
- evameva tvayā kāryamasmadvairivināśanam॥39॥
- devyuvāca॥40॥
- vaivasvate'ntare prāpte aṣṭāviṃśatime yuge।
- śumbho niśumbhaścaivānyāvutpatsyete mahāsurau॥41॥
- nandagopagṛhe* jātā yaśodāgarbhasambhavā।
- tatastau nāśayiṣyāmi vindhyācalanivāsinī॥42॥
- punarapyatiraudreṇa rūpeṇa pṛthivītale।
- avatīrya haniṣyāmi vaipracittāṃstu dānavān॥43॥
- bhakṣayantyāśca tānugrān vaipracittānmahāsurān।
- raktā dantā bhaviṣyanti dāḍimīkusumopamāḥ॥44॥
- tato māṃ devatāḥ svarge martyaloke ca mānavāḥ।
- stuvanto vyāhariṣyanti satataṃ raktadantikām॥45॥
- bhūyaśca śatavārṣikyāmanāvṛṣṭyāmanambhasi।
- munibhiḥ saṃstutā bhūmau sambhaviṣyāmyayonijā॥46॥
- tataḥ śatena netrāṇāṃ nirīkṣiṣyāmi yanmunīn।
- kīrtayiṣyanti manujāḥ śatākṣīmiti māṃ tataḥ॥47॥
- tato'hamakhilaṃ lokamātmadehasamudbhavaiḥ।
- bhariṣyāmi surāḥ śākairāvṛṣṭeḥ prāṇadhārakaiḥ॥48॥
- śākambharīti vikhyātiṃ tadā yāsyāmyahaṃ bhuvi।
- tatraiva ca vadhiṣyāmi durgamākhyaṃ mahāsuram॥49॥
- durgā devīti vikhyātaṃ tanme nāma bhaviṣyati।
- punaścāhaṃ yadā bhīmaṃ rūpaṃ kṛtvā himācale॥50॥
- rakṣāṃsi* bhakṣayiṣyāmi munīnāṃ trāṇakāraṇāt।
- tadā māṃ munayaḥ sarve stoṣyantyānamramūrtayaḥ॥51॥
- bhīmā devīti vikhyātaṃ tanme nāma bhaviṣyati।
- yadāruṇākhyastrailokye mahābādhāṃ kariṣyati॥52॥
- tadāhaṃ bhrāmaraṃ rūpaṃ kṛtvā'saṃkhyeyaṣaṭpadam।
- trailokyasya hitārthāya vadhiṣyāmi mahāsuram॥53॥
- bhrāmarīti ca māṃ lokāstadā stoṣyanti sarvataḥ।
- itthaṃ yadā yadā bādhā dānavotthā bhaviṣyati॥54॥
- tadā tadāvatīryāhaṃ kariṣyāmyarisaṃkṣayam॥oṃ॥55॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- devyāḥ stutirnāmaikādaśo'dhyāyaḥ॥11॥
- uvāca 4, ardhaślokaḥ 1, ślokāḥ 50,
- evam 55, evamāditaḥ॥630॥
Zwölftes Kapitel Devi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari dvādaśo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - dvādaśo'dhyāyaḥ॥
- devī-caritroṃ ke pāṭha kā māhātmya
- ॥dhyānam॥
- oṃ vidyuddāmasamaprabhāṃ mṛgapatiskandhasthitāṃ bhīṣaṇāṃ
- kanyābhiḥ karavālakheṭavilasaddhastābhirāsevitām।
- hastaiścakragadāsikheṭaviśikhāṃścāpaṃ guṇaṃ tarjanīṃ
- bibhrāṇāmanalātmikāṃ śaśidharāṃ durgāṃ trinetrāṃ bhaje॥
- "oṃ" devyuvāca॥1॥
- ebhiḥ stavaiśca māṃ nityaṃ stoṣyate yaḥ samāhitaḥ।
- tasyāhaṃ sakalāṃ bādhāṃ nāśayiṣyāmyasaṃśayam*॥2॥
- madhukaiṭabhanāśaṃ ca mahiṣāsuraghātanam।
- kīrtayiṣyanti ye tadvad vadhaṃ śumbhaniśumbhayoḥ॥3॥
- aṣṭamyāṃ ca caturdaśyāṃ navamyāṃ caikacetasaḥ।
- śroṣyanti caiva ye bhaktyā mama māhātmyamuttamam॥4॥
- na teṣāṃ duṣkṛtaṃ kiñcid duṣkṛtotthā na cāpadaḥ।
- bhaviṣyati na dāridryaṃ na caiveṣṭaviyojanam॥5॥
- śatruto na bhayaṃ tasya dasyuto vā na rājataḥ।
- na śastrānalatoyaughātkadācitsambhaviṣyati॥6॥
- tasmānmamaitanmāhātmyaṃ paṭhitavyaṃ samāhitaiḥ।
- śrotavyaṃ ca sadā bhaktyā paraṃ svastyayanaṃ hi tat॥7॥
- upasargānaśeṣāṃstu mahāmārīsamudbhavān।
- tathā trividhamutpātaṃ māhātmyaṃ śamayenmama॥8॥
- yatraitatpaṭhyate samyaṅnityamāyatane mama।
- sadā na tadvimokṣyāmi sāṃnidhyaṃ tatra me sthitam॥9॥
- balipradāne pūjāyāmagnikārye mahotsave।
- sarvaṃ mamaitaccaritamuccāryaṃ śrāvyameva ca॥10॥
- jānatā'jānatā vāpi balipūjāṃ tathā kṛtām।
- pratīcchiṣyāmyahaṃ* prītyā vahnihomaṃ tathā kṛtam॥11॥
- śaratkāle mahāpūjā kriyate yā ca vārṣikī।
- tasyāṃ mamaitanmāhātmyaṃ śrutvā bhaktisamanvitaḥ॥12॥
- sarvābādhā*vinirmukto dhanadhānyasutānvitaḥ।
- manuṣyo matprasādena bhaviṣyati na saṃśayaḥ॥13॥
- śrutvā mamaitanmāhātmyaṃ tathā cotpattayaḥ śubhāḥ।
- parākramaṃ ca yuddheṣu jāyate nirbhayaḥ pumān॥14॥
- ripavaḥ saṃkṣayaṃ yānti kalyāṇaṃ copapadyate।
- nandate ca kulaṃ puṃsāṃ māhātmyaṃ mama śṛṇvatām॥15॥
- śāntikarmaṇi sarvatra tathā duḥsvapnadarśane।
- grahapīḍāsu cogrāsu māhātmyaṃ śṛṇuyānmama॥16॥
- upasargāḥ śamaṃ yānti grahapīḍāśca dāruṇāḥ।
- duḥsvapnaṃ ca nṛbhirdṛṣṭaṃ susvapnamupajāyate॥17॥
- bālagrahābhibhūtānāṃ bālānāṃ śāntikārakam।
- saṃghātabhede ca nṛṇāṃ maitrīkaraṇamuttamam॥18॥
- durvṛttānāmaśeṣāṇāṃ balahānikaraṃ param।
- rakṣobhūtapiśācānāṃ paṭhanādeva nāśanam॥19॥
- sarvaṃ mamaitanmāhātmyaṃ mama sannidhikārakam।
- paśupuṣpārghyadhūpaiśca gandhadīpaistathottamaiḥ॥20॥
- viprāṇāṃ bhojanairhomaiḥ prokṣaṇīyairaharniśam।
- anyaiśca vividhairbhogaiḥ pradānairvatsareṇa yā॥21॥
- prītirme kriyate sāsmin sakṛtsucarite śrute।
- śrutaṃ harati pāpāni tathārogyaṃ prayacchati॥22॥
- rakṣāṃ karoti bhūtebhyo janmanāṃ kīrtanaṃ mama।
- yuddheṣu caritaṃ yanme duṣṭadaityanibarhaṇam॥23॥
- tasmiñchrute vairikṛtaṃ bhayaṃ puṃsāṃ na jāyate।
- yuṣmābhiḥ stutayo yāśca yāśca brahmarṣibhiḥkṛtāḥ॥24॥
- brahmaṇā ca kṛtāstāstu prayacchanti śubhāṃ matim।
- araṇye prāntare vāpi dāvāgniparivāritaḥ॥25॥
- dasyubhirvā vṛtaḥ śūnye gṛhīto vāpi śatrubhiḥ।
- siṃhavyāghrānuyāto vā vane vā vanahastibhiḥ॥26॥
- rājñā kruddhena cājñapto vadhyo bandhagato'pi vā।
- āghūrṇito vā vātena sthitaḥ pote mahārṇave॥27॥
- patatsu cāpi śastreṣu saṃgrāme bhṛśadāruṇe।
- sarvābādhāsu ghorāsu vedanābhyardito'pi vā॥28॥
- smaranmamaitaccaritaṃ naro mucyeta saṃkaṭāt।
- mama prabhāvātsiṃhādyā dasyavo vairiṇastathā॥29॥
- dūrādeva palāyante smarataścaritaṃ mama॥30॥
- ṛṣiruvāca॥31॥
- ityuktvā sā bhagavatī caṇḍikā caṇḍavikramā॥32॥
- paśyatāmeva* devānāṃ tatraivāntaradhīyata।
- te'pi devā nirātaṅkāḥ svādhikārān yathā purā॥33॥
- yajñabhāgabhujaḥ sarve cakrurvinihatārayaḥ।
- daityāśca devyā nihate śumbhe devaripau yudhi॥34॥
- jagadvidhvaṃsini tasmin mahogre'tulavikrame।
- niśumbhe ca mahāvīrye śeṣāḥ pātālamāyayuḥ॥35॥
- evaṃ bhagavatī devī sā nityāpi punaḥ punaḥ।
- sambhūya kurute bhūpa jagataḥ paripālanam॥36॥
- tayaitanmohyate viśvaṃ saiva viśvaṃ prasūyate।
- sā yācitā ca vijñānaṃ tuṣṭā ṛddhiṃ prayacchati॥37॥
- vyāptaṃ tayaitatsakalaṃ brahmāṇḍaṃ manujeśvara।
- mahākālyā mahākāle mahāmārīsvarūpayā॥38॥
- saiva kāle mahāmārī saiva sṛṣṭirbhavatyajā।
- sthitiṃ karoti bhūtānāṃ saiva kāle sanātanī॥39॥
- bhavakāle nṛṇāṃ saiva lakṣmīrvṛddhipradā gṛhe।
- saivābhāve tathā'lakṣmīrvināśāyopajāyate॥40॥
- stutā sampūjitā puṣpairdhūpagandhādibhistathā।
- dadāti vittaṃ putrāṃśca matiṃ dharme gatiṃ* śubhām॥oṃ॥41॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- phalastutirnāma dvādaśo'dhyāyaḥ॥12॥
- uvāca 2, ardhaślokau 2, ślokāḥ 37,
- evam 41, evamāditaḥ॥671॥
Dreizehntes KapitelDevi Mahatmyam Durga Saptashati Devanagari - trayodaśo'dhyāyaḥ
- ॥śrīdurgāsaptaśatī - trayodaśo'dhyāyaḥ॥
- suratha aura vaiśya ko devī kā varadāna
- ॥dhyānam॥
- oṃ bālārkamaṇḍalābhāsāṃ caturbāhuṃ trilocanām।
- pāśāṅkuśavarābhītīrdhārayantīṃ śivāṃ bhaje॥
- "oṃ" ṛṣiruvāca॥1॥
- etatte kathitaṃ bhūpa devīmāhātmyamuttamam।
- evaṃprabhāvā sā devī yayedaṃ dhāryate jagat॥2॥
- vidyā tathaiva kriyate bhagavadviṣṇumāyayā।
- tayā tvameṣa vaiśyaśca tathaivānye vivekinaḥ॥3॥
- mohyante mohitāścaiva mohameṣyanti cāpare।
- tāmupaihi mahārāja śaraṇaṃ parameśvarīm॥4॥
- ārādhitā saiva nṛṇāṃ bhogasvargāpavargadā॥5॥
- mārkaṇḍeya uvāca॥6॥
- iti tasya vacaḥ śrutvā surathaḥ sa narādhipaḥ॥7॥
- praṇipatya mahābhāgaṃ tamṛṣiṃ śaṃsitavratam।
- nirviṇṇo'timamatvena rājyāpaharaṇena ca॥8॥
- jagāma sadyastapase sa ca vaiśyo mahāmune।
- saṃdarśanārthamambāyā nadīpulinasaṃsthitaḥ॥9॥
- sa ca vaiśyastapastepe devīsūktaṃ paraṃ japan।
- tau tasmina puline devyāḥ kṛtvā mūrtiṃ mahīmayīm॥10॥
- arhaṇāṃ cakratustasyāḥ puṣpadhūpāgnitarpaṇaiḥ।
- nirāhārau yatāhārau tanmanaskau samāhitau॥11॥
- dadatustau baliṃ caiva nijagātrāsṛgukṣitam।
- evaṃ samārādhayatostribhirvarṣairyatātmanoḥ॥12॥
- parituṣṭā jagaddhātrī pratyakṣaṃ prāha caṇḍikā॥13॥
- devyuvāca॥14॥
- yatprārthyate tvayā bhūpa tvayā ca kulanandana।
- mattastatprāpyatāṃ sarvaṃ parituṣṭā dadāmi tat॥15॥
- mārkaṇḍeya uvāca॥16॥
- tato vavre nṛpo rājyamavibhraṃśyanyajanmani।
- atraiva ca nijaṃ rājyaṃ hataśatrubalaṃ balāt॥17॥
- so'pi vaiśyastato jñānaṃ vavre nirviṇṇamānasaḥ।
- mametyahamiti prājñaḥ saṅgavicyutikārakam॥18॥
- devyuvāca॥19॥
- svalpairahobhirnṛpate svaṃ rājyaṃ prāpsyate bhavān॥20॥
- hatvā ripūnaskhalitaṃ tava tatra bhaviṣyati॥21॥
- mṛtaśca bhūyaḥ samprāpya janma devādvivasvataḥ॥22॥
- sāvarṇiko nāma* manurbhavān bhuvi bhaviṣyati॥23॥
- vaiśyavarya tvayā yaśca varo'smatto'bhivāñchitaḥ॥24॥
- taṃ prayacchāmi saṃsiddhyai tava jñānaṃ bhaviṣyati॥25॥
- mārkaṇḍeya uvāca॥26॥
- iti dattvā tayordevī yathābhilaṣitaṃ varam॥27॥
- babhūvāntarhitā sadyo bhaktyā tābhyāmabhiṣṭutā।
- evaṃ devyā varaṃ labdhvā surathaḥ kṣatriyarṣabhaḥ॥28॥
- sūryājjanma samāsādya sāvarṇirbhavitā manuḥ॥29॥
- evaṃ devyā varaṃ labdhvā surathaḥ kṣatriyarṣabhaḥ
- sūryājjanma samāsādya sāvarṇirbhavitā manuḥ॥klīṃ oṃ॥
- iti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmāhātmye
- surathavaiśyayorvarapradānaṃ nāma trayodaśo'dhyāyaḥ॥13॥
- uvāca 6, ardhaślokāḥ 11, ślokāḥ 12,
- evam 29, evamāditaḥ॥700॥
- samastā uvācamantrāḥ 57, ardhaślokāḥ 42,
- ślokāḥ 535, avadānāni॥66॥
